تکلیف اختصاص سهام عدالت به جاماندگان چه شد؟ |سهام عدالت چند؟

تغییر در واریز سودسهام عدالت.سهام عدالت جهت کمک به معیشت مردم طراحی شد. سهام عدالت دارای سود است برای سهامداران.سود جذاب سهام عدالت به حساب مردم واریز می شود.خبرهای سهام عدالت را با ما دنبال کنید.

 با آزادسازی سهام عدالت در اردیبهشت سال ۱۳۹۹ و قیمت قابل توجه این سهام متاثر از وضعیت بازار سرمایه در آن روزها، بحث مشمول بودن یا نبودن سهام عدالت داغ شد. درحالی که طبق آمار حدود ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت هستند، همواره صدای اعتراض عده‌ای به گوش می‌رسید که چرا با وجود اینکه جزو دهک‌های کم درآمد جامعه هستند، مشمول این سهام نمی شوند.

ماجرای ۲۰ میلیون جامانده سهام عدالت چه بود؟

در هر حال دولت دوازدهم درحالی به کار خود پایان داد که اعلام شد پرونده ثبت نام سهام عدالت بسته شده است و امکان اینکه مشمول جدیدی پذیرفته شود وجود ندارد. با این حال برخی نماینده های مجلس همچنان قول تخصیص سهام عدالت به جاماندگان را می‌دادند و آمارهای مختلفی نیز از جاماندگان ارائه می‌شد و در نهایت نیز زمزمه های یک جامعه آماری ۲۰ میلیون نفری نیز به گوش رسید.

در این راستا اعلام شد که سال ها قبل که فرایند ثبت نام سهام عدالت صورت گرفت، عده ای بودند که سهام عدالت برایشان صادر شده بود اما دستگاه مرتبطه دعوت نامه را به موقع به دست این افراد نرساند. به گفته علی اکبر حیدری، سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت، جمعیت افرادی که کارت دریافت کرده اند بین یک میلیون و ۸۰۰ هزار تا دو میلیون نفر است و مجموع افرادی که کارت و دعوت نامه دریافت کرده اند اما مراحل قانونی را طی نکرده اند نیز نزدیک به دو میلیون نفر است. بنابراین تعداد افرادی که دعوت نامه به دستشان رسیده است و افرادی که دعوت نامه برایشان صادر شده است اما به دستشان نرسیده است چهار میلیون نفر است.

حیدری همچنین درمورد گروه دوم جاماندگان توضیح داده بود: گروه دوم افرادی هستند که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت قبل به عنوان شش دهک پایین درامدی جامعه شناخته شدند و سهام عدالت دریافت نکرده اند. در بین این افراد مشمولین نهادهای حمایتی شامل کمیته امداد و بهزیستی، روستانشینان، کارگران شاغل در کارخانه ها، کارگران تحت پوشش تامین اجتماعی، کارگران فصلی و ساختمانی و... قرار دارند. تعداد گروه دوم نزدیک به ۱۶ میلیون نفر است. بنابراین با توجه به اینکه ۱۶ میلیون نفر به اذعان دستگاه های دولتی جزو شش دهک پایینی جامعه بودند اما سهام عدالت دریافت نکردند و چهار میلیون نفر هم در مراحل شناسایی قرار داشتند اما سهام عدالت دریافت نکردند، مجموع جاماندگان سهام عدالت بلکه مستحق دریافت این سهام هستند ۲۰ میلیون نفر می‌شود.

راهکار مجلس برای تعیین تکلیف جاماندگان

در نهایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، در مصوبه ای راهکاری برای تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت در سال ۱۴۰۱ مشخص کردند.  طبق مصوبه مجلس، دولت موظف شد از محل باقی مانده سهام متعلق به دولت یا شرکت های دولتی در بنگاه های قابل واگذاری در هر بازار موضوع گروه های (۱) و (۲) ماده (۲) قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۲۵ خردادماه ۱۳۸۷ و اصلاحات و الحاقات بعدی آن، نسبت به واگذاری سهام عدالت به مددجویان جامانده تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) مددجویان سازمان بهزیستی کشور و تمامی افرادی که از سهام عدالت برخوردار نشده اند اقدام کند.  

پس از آن محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرد که برآورد این است حدود ۲۰ میلیون نفر در کشور سهام عدالت ندارند که در کمیسیون اقتصادی طرح را تصویب کردیم بنده به رییس جمهور نامه دادم و توافقات اولیه انجام و در بودجه امسال تصویب شد و دولت کلیات آن را پذیرفته و براین اساس کسانی که مشمول باشند، در سال جاری سهام عدالت دریافت می‌کنند.

سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر جامانده شناسایی شدند

در نهایت خردادماه سال گذشته بود که رئیس سازمان خصوصی سازی از شناسایی جاماندگان سهام عدالت تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی خبر داد و افزود: حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده اند، این فاراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی و همچنین سه دهک ایثارگران هستند. بر این اساس و در آذرماه همان سال با تصویب نامه هیات وزیران افرادی که به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده‌اند، میزان سهامی که به این افراد اختصاص خواهد یافت و نام شرکت‌هایی که سهام خود را به جاماندگان تخصیص می‌دهند، مشخص و قرار شد به هر جامانده ۱۰ میلیون تومان سهام عدالت تخصیص داده شود. در این تصویب‌نامه اسامی شرکت‌هایی که قرار بود سهام ان‌ها به جاماندگان تخصیص داده شود نیز مشخص شد که شامل بخشی از سهام بانک تجارت، بانک صادرات، بانک ملت، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و صنایع پتروشیمی خلیج فارس می‌شد.

بروز چالش، اعلام موفقیت، منتفی شد!

اما اواخر دی ماه سال ۱۴۰۱ بود که رئیس سازمان خصوصی‌سازی به ایسنا اعلام کرد: در واگذاری سهام عدالت به جاماندگان طور کلی دو ایراد وجود داشت، نخست آنکه مرجع تصویب باید شورای عالی سیاست اصل ۴۴ باشد نه هیات وزیران. دوم آنکه سهام باید به صورت غیرمستقیم به مشمولان داده شود نه به صورت مستقیم. البته به هر دو ایراد پاسخ داده شد و معاونت حقوقی درحال پیگیری است، امیدوارم مورد قبول هیات تطبیق مجلس قرار بگیرد و اجازه دهند در پایان سال واگذاری را انجام دهیم.

درحالی که سید احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصاد و دارایی در نیمه دوم اسفند سال گذشته اعلام کرد که با مصوبه شورای‌عالی اجرای سیاست‌های اصل ۴۴، هموطنان تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی که فاقد سهام عدالت بودند (حدود ۳.۵ میلیون نفر) در روزهای آتی مالک سهام عدالت خواهند شد"، در روزهای پایانی سال مذکور شاهد منتفی شدن تخصیص سهام عدالت به جاماندگان بودیم.

قربان‌زاده دلیل موضوع مذکور را اینطور شرح داد: امروز هم با واگذاری هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس، فولاد مبارکه اصفهان و ملی مس ایران به جاماندگان سهام عدالت موافقت نشد و در نتیجه تخصیص سهام عدالت به جاماندگان منتفی شد. تخصیص سهام عدالت به جاماندگان تکلیف بودجه سال جاری بود و فعلا مشخص نیست در بودجه سال آینده چه تصمیمی در این مورد گرفته شود. اما در سال جاری به دلیل  مخالفت معاونت حقوقی ریاست جمهوری با پرتفوی این موضوع به نتیجه نرسید.

با این حال ششم فروردین ماه سال جاری معاون اول رئیس جمهور اختصاص سهام عدالت به هر یک از مشمولان به ارزش حداکثر ۱۰۰ میلیون ریال را ابلاغ کرد و اعلام شد که این سهام از محل سهام دولت در بانک‌های ملت، تجارت و صادرات اختصاص خواهد یافت.

درحالی که به نظر می‌رسید تخصیص سهام عدالت به جاماندگان قطعی شده است، تنها دو روز بعد از خبر مذکور، رئیس سازمان خصوصی سازی از درخواست لغو تصویب‌نامه تخصیص سهام عدالت به جاماندگان خبر داد. قربان‌زاده درمورد دلیل این درخواست توضیح داد: حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده‌اند که این موضوع به ۳۵ هزار میلیارد تومان منابع نیاز دارد، درحالی که طبق تصویب‌نامه هیات وزیران قرار است دو درصد سهام بانک ملت، سه  درصد از سهام بانک تجارت و ۲.۷ درصد سهام بانک صادرات مشمول این واگذاری شوند و باید گفت منابع در نظر گرفته شده، منابع مورد نیاز را پوشش نمی‌دهد.

مجلس دوباره دولت را مکلف کرده است

با این حال نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بررسی بودجه سال جاری دولت را موظف کردند تا از محل تعیین شده در قانون بودجه سال ۱۴۰۲، نسبت به واگذاری سهام عدالت به کلیه جاماندگان مشمول دریافت این سهام اقدام کند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی در جریان بررسی بخش هزینه ای لایحه بودجه ۱۴۰۲ کل کشور، بند الحاقی ۶ تبصره ۲ این لایحه را به شرح زیر تصویب کردند:

«نسبت به واگذاری سهام عدالت به کلیه جاماندگان مشمول دریافت این سهام اقدام نموده و گزارش اجرای این بند هر سه ماه یک بار توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی به کمیسیون‌های اقتصادی و اجتماعی مجلس شورای اسلامی ارسال نماید.»

انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث بنا بود در سال گذشته تعیین تکلیف شود، اما به نتیجه نرسید که رئیس سازمان بورس در آخرین نشست خبری خود از سازو کاری جدید برای تعیین تکلیف آن خبر داده است.

سامانه انتقال سهام  عدالت متوفیان به وراث که در سال گذشته اخباری زیادی مبنی بر زمان راه اندازی آن نقل قول شد، در آخرین وعده‌ها بنا بود از شهریور ۱۴۰۱ به سمت اجرایی شدن حرکت کند.

در ۶ اسفند ۱۴۰۰ آقای باغستانی مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی گفته بود: برای انتقال قهری سهام عدالت به زیرساخت‌های متفاوتی نیاز است که به دلیل پیچیدگی‌های آن، قدری راه‌اندازی سامانه مربوطه طولانی شد که امیدواریم ظرف ۶ ماه آینده (شهریور ۱۴۰۱) به بهره‌برداری برسد.

سامانه ای که در شهریور ۱۴۰۱ هم آماده نشد و باشگاه خبرنگاران جوان در ۳۰ مهر ۱۴۰۱ برای پیگیری بیشتر به سراغ قائم مقام مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی آقای ابوترابی رفت و او در این زمینه بیان کرد: در خصوص سامانه انتقال سهام عدالت به وراث باید گفت این سامانه دو بخش دارد. بخش اول که باید یک سری زیر ساخت‌ها در قسمت فناوری اطلاعات آماده می‌شد که همکاران من در شرکت سپرده گذاری در حال تلاش هستند. اما یک بخش دیگر از این پروژه خارج از حیطه اختیارات سپرده گذاری مرکزی است.

او در ادامه افزود: قوه قضاییه باید به سپرده گذاری یک سرویسی ارائه کند که در آن متوفیان را مشخص و اطلاعات را به ما دهد تا ما بتوانیم بر اساس گواهی انحصار وراثتی که قوه قضائیه اعلام می‌کند و زیر ساخت‌های سرویسی که به ما می‌دهند موارد را اجرایی کنیم. پیگیر این موضوع هستیم و این مورد یکی از خواسته‌های خود مسئولان بازار سرمایه و سپرده گذاری مرکزی است.

اما جامعه آماری وراث چقدر است؟ بر اساس آخرین مصاحبه‌های اعلامی بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از مشمولان سهام عدالت در سال‌های گذشته فوت شده اند که اگر برای هر فوت شده میانگین ۴ وارث را در نظر گرفت بیش از ۱۴ میلیون نفر در برگیری وجود دارد.

ارزش سهام عدالت تحت تاثیر روند صعودی بازار سرمایه در هفته‌های اخیر افزایشی شده است و ارزش واقعی این سهام با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی به بیش از ۱۱ تومان رسیده است.

انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث

همچنان که راه اندازی سامانه انتقال سهام عدالت به وراث در هاله‌ای از ابهام بود، در ۱۲ بهمن ۱۴۰۱ آقای محمد کاظمی فرد رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه درباره اطلاعات فردی متوفیان سهامدار سامانه سهام عدالت به صورت الکترونیکی مطرح کرد: سازمان ثبت احوال کشور این خدمت را ارائه می‌دهد و اطلاعات متوفیان را به صورت برخط در اختیار دارد.

او افزود: ما داده‌های خدمت انحصار ورثه را در اختیار سازمان بورس قرار داده ایم تا سهام عدالت متوفیان را به خانواده‌های آن‌ها منتقل کنند. این داده‌ها به صورت وب سرویس در اختیار سازمان بورس قرار گرفته و این سازمان می‌تواند در سامانه‌های خود استفاده کند.

اما برخلاف گفته رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه مبنی بر اعطای کامل اطلاعات فوت شدگان به سازمان بورس به علت انجام فرآیند انحصار وراثت به شکل دستی تحویل آمار فوت شدگان به طور کامل انجام نشده است که در همین رابطه آقای باغستانی مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی در گفت و گو با رسانه ملی گفت: فوتی‌ها از سال ۱۳۸۵ بودند از سال ۹۷ به قبل تنها عکس انحصار وراثت مبتنی بر سرویس به سازمان داده شده است و سال ۹۷ به بعد عملا تعداد متوفیان را کاور (پوشش) نمی‌کند.

تصمیم جدید برای انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث

البته لازم به ذکر است مطرح شده که هم اکنون دفاتر پیشخوان قضایی در حال تکمیل اطلاعات فوت شدگان هستند. اما برای سرعت بخشیدن به روند راه اندازی سامانه انتقال سهام متوفیان به وراث، سازمان بورس زیر ساخت فنی را مجدد تغییر داده و طرحی دیگر در شورای عالی بورس مطرح کرده است که در همین رابطه آقای عشقی رئیس سازمان بورس می‌گوید: مصوب شد تقسیم بندی سهام عدالت بر مبنای گواهی انحصار وراثت از طریق شعب کارگزاری انجام شود.

حالا بر مبنای این طرح جدید شرکت سپرده گذاری باید زیر ساختی برای شرکت‌های کارگزاری تهیه تا این شرکت‌ها اقدامات لازم و مشخص را انجام دهند.

بنابر این پس از اعطای اطلاعات توسط قوه قضائیه و فراهم شدن زیر ساخت‌ها توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی باید منتطر اجرایی شدن سامانه انتقال سهام به وراث باشیم؛ سامانه ای که رئیس سازمان بورس آقای عشقی در خصوص زمان احتمالی عملیاتی شدن فرآیند آن در آخرین نشست خبری خود در اسفند ۱۴۰۱ می‌گوید: این موضوع حداکثر تا ۲ الی ۳ ماه آینده قطعی می شود و این انتقال‌های قهری می‌تواند صورت گیرد.

حالا باید منتظر ماند و دید آیا سرانجام راه اندازی سامانه انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث عملیاتی خواهد شد؟ یا همچنان بنا است راه اندازی آن به زمان های دیگری موکول شود.

اعطای سهام عدالت به جاماندگان از جمله مواردی بود که در سال گذشته بارها از آن نقل قول های مختلفی منتشر شد.در سال ۸۴ پس از تصویب و اجرایی شدن طرح سهام عدالت تعدادی از افراد به دلایل مختلف از ثبت نام و دریافت این سهام جا ماندند، جاماندگان سهامی که بیش از ۱۵ سال منتظر دریافت سهامی که نام عدالت را با خود به همراه دارند هستند.

اعطای سهامی که قانون هم بر آن تاکید کرده و بند ج سیاست‌های کلی اصل ۴۴ به واگذاری سهام به طبقات مختلف مردم اشاره دارد و همواره در دولت های مختلف اعطای سهام به جاماندگان مطرح می شد اما به دلایل مختلف  تاکنون هرگز عملیاتی نشده است.

دولت سیزدهم نیز پس از سرکار آمدن، طرح اعطای سهام عدالت به جاماندگان را در دستور کار خود قرار داد. بر همین اساس رئیس جمهور آقای ابراهیم رئیسی موافقت خود برای اعطای سهام عدالت را اعلام کرد و موضوع را به سازمان برنامه و بودجه جهت تامین منابع ارجاع داد.

در نهایت نیز پس از گذشت ۱۰ ماه از تصویب طرح اعطای سهام عدالت به جاماندگان در لایحه بودجه، در مهر ۱۴۰۱ مصوبه تخصیص این سهام به جاماندگان به تصویب هیئت دولت رسید و بالاخره ۱۳ آذر طبق تصویب‌نامه هیئت وزیران با معرفی افرادی که به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده‌اند، جزئیات واگذاری این سهام اعلام و ابلاغ شد.

اما پس از ابلاغ این طرح در آذر اشکالاتی به آن وارد شد که در همین زمینه آقای حسین قربان زاده رئیس سازمان خصوصی سازی گفته بود: تخصیص سهام عدالت به جاماندگان در قانون بودجه پیش‌بینی شده است، البته پرتفوی این سهام به اصلاحیه نیاز دارد که متن اصلاحیه به دولت ارسال شده و بررسی آن در نوبت است. این اصلاحیه درمورد تغییر برخی شرکت‌ها در پرتفوی سهام است که باید در هیئت دولت بررسی و تصویب شود.

بعد از این گفت و گو در ۲۳ بهمن آقای حسین قربان زاده رئیس سازمان خصوصی سازی در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص زمان اعطای سهام عدالت به جاماندگان و این که آیا تا پایان سال ۱۴۰۱ اعطای سهام نهایی خواهد شد؟ گفت: در این زمینه هیئت تطبیق مجلس ایراداتی را گرفته و با ایراد هیئت تطبیق مجلس عملا آیین نامه ای که هیئت وزیران تصویب کرده باید به تصویب شورای عالی سیاست‌های اصل ۴۴ برسد، در غیر این صورت امکان تخصیص سهام وجود ندارد.

او در ادامه افزود: اگر جلسه شورای عالی سیاست‌های اصل ۴۴ که از سه قوه در آن عضو هستند (که البته امسال تنها یکبار جلسه آن‌ها تشکیل شده است) تا پایان سال تشکیل شود و فرصتی اگر باقی بماند امکان تخصیص سهام عدالت به جاماندگان وجود دارد.

پس از آن باشگاه خبرنگاران جوان برای پیگیری اعطای سهام عدالت به جاماندگان در ۱۴ اسفند از آقای  احسان خاندوزی در این زمینه پرسش کرد  و  گفت: با توجه به نظری که هیئت تطبیق مصوبات مجلس ابراز کرد مبنی بر این که حتما باید در شورای عالی اصل ۴۴ تصمیم گیری شود، از آقای رئیس جمهور وقت خواستیم که به امید خدا در شورای اصل ۴۴ تصمیم گیری شود که بتوانیم تا پایان اسفند آن را به عنوان مصوبه قطعی امسال داشته باشیم.

در نهایت نیز در ۱۶ اسفند آقای احسان خاندوزی وزیر امور اقتصاد و دارایی در توئیتر خود نوشت: با مصوبه  شورای‌عالی اجرای سیاست‌های اصل ۴۴، هموطنان تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی که فاقد سهام عدالت بودند (حدود ۳.۵ میلیون نفر) در روز‌های آینده مالک سهام عدالت خواهند شد.

در حالی که جاماندگان سهام عدالت چشم انداز اعلام نهایی در این زمینه بودند آقای قربان زاده رئیس سازمان خصوصی‌سازی ۲۸ اسفند در صفحه شخصی خود نوشت: تخصیص سهام عدالت به جاماندگان، تکلیف بودجه امسال بود و فعلا مشخص نیست در بودجه سال آینده چه تصمیمی در این مورد گرفته شود. اما امسال(۱۴۰۱)به دلیل مخالفت معاونت حقوقی ریاست جمهوری با پرتفوی مربوطه، این موضوع به نتیجه نرسید.

پرتفوی سهام عدالت جاماندگان مشخص شد

در نهایت هم سال ۱۴۰۱ به پایان رسید و خبری از تعیین و تکلیف  اعطای سهام عدالت به جاماندگان نشد  تا این که در ۶  فروردین‌ خبری اعلام شد مبنی بر این که مصوبه مصوب جلسه مورخ ۱۴۰۱/۱۲/۲۸ هیئت وزیران درخصوص «تعیین حداکثر ارزش سهام قابل واگذاری به مشمولین جدید سهام عدالت» طی نامه شماره ۲۴۳۱۹۶ در تاریخ ۱۴۰۱/۱۲/۲۸ توسط معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شد.

حداکثر ارزش سهام قابل واگذاری به هر یک از مشمولان سهام عدالت جدید، موضوع تصمیم مورخ ۱۶ اسفند شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی معادل حداکثر یک میلیون ریال تعیین می‌شود.

هیئت وزیران به سازمان خصوصی سازی اجازه داده است تا نسبت به واگذاری سهام دولت در بانک‌های ملت، تجارت و صادرات اقدام کند.

بر این اساس ۲ درصد سهام بانک ملت، ۳ درصد از سهام بانک تجارت و ۲.۷ درصد سهام بانک صادرات مشمول این واگذاری می‌شود.

حقوق مالکانه سهام موضوع این تصویب نامه از تاریخ ۱۴۰۱/۱۲/۱۶شورای عالی اجرایی سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی به مشمولین تعلق خواهد گرفت.

اعطای سهام عدالت به جاماندگان منتفی می شود؟

خبری که سبب شد مجدد موج جدیدی از اخبار اعطای سهام عدالت به جاماندگان ایجاد شود در این زمینه  آقای حسین قربان‌زاده  رئیس سازمان خصوصی سازی در گفت‌وگویی با اشاره به تصویب و ابلاغ تخصیص سهام عدالت به جاماندگان عنوان کرد: حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده‌اند که این موضوع به ۳۵ هزار میلیارد تومان منابع نیاز دارد، درحالی که طبق تصویب‌نامه هیئت وزیران قرار است ۲ درصد سهام بانک ملت، ۳ درصد از سهام بانک تجارت و ۲.۷ درصد سهام بانک صادرات مشمول این واگذاری شوند و باید گفت منابع در نظر گرفته شده، منابع مورد نیاز را پوشش نمی‌دهد.

او ادامه داد: به همین دلیل درخواست لغو آن از سوی وزارت امور اقتصاد و دارایی به هیات وزیران داده شده است.

جاماندگان سهام عدالت چه کسانی هستند؟

خانم راضیه ذوالنوریان، مدیرکل دفتر امور سهام عدالت سازمان خصوصی سازی در رابطه با مشمولان دریافت سهام عدالت اعلام کرده بود: در ارتباط با کسانی که جا مانده سهام عدالت هستند، به استناد مصوبه‌ای که هیئت دولت تصویب کرد، شرایط فراهم شد که در راستای اجرای قانون بودجه ۱۴۰۱، افرادی که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی کل کشور، سه دهک اول درآمدی جامعه و ایثارگران هستند، سهام دار سهام عدالت شوند.

اعطای سهام عدالت به جاماندگانی  در حالی  اکنون در هاله ای از ابهام قرار دارد که بسیاری از مردم چشم انتظار تعیین تکلیف آن هستند

لازم به ذکر است بنابر اعلام مسئولان هیچ گاه در رابطه با تخصیص سهام عدالت چه در گذشته و چه حال ثبت نام عمومی و اینترنتی وجود نداشته است و شناسایی مشمولان بر اساس دهک‌های درآمدی و از طریق دستگاه‌های مربوط و مجموعه‌های مشخص انجام می‌شود.

الزام دولت به پرداخت سهام عدالت به جاماندگان

در چنین شرایطی نمایندگان مجلس دیروز در جلسه علنی با اکثریت آرا دولت را موظف کردند تا از محل باقی مانده سهام متعلق به دولت یا شرکت‌های دولتی نسبت به واگذاری سهام عدالت به کلیه جاماندگان مشمول دریافت این سهام اقدام کند.

بنابراین براساس بند الحاقی ۶ تبصره ۲ ماده واحده لایحه بودجه؛ دولت موظف است از محل باقی مانده سهام متعلق به دولت یا شرکت‌های دولتی در بنگاه‌های قابل واگذاری قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در سقف ردیف درآمدی نسبت به واگذاری سهام عدالت به کلیه جاماندگان مشمول دریافت این سهام اقدام نموده و گزارش اجرای این بند هر ۳ ماه یک بار توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی به کمیسیون‌های اقتصادی و اجتماعی مجلس شورای اسلامی ارسال نماید. مبلغ سهام مورد واگذاری به هر یک از مشمولان معادل حداکثر یکصد میلیون ریال با اعمال ۵۰ درصد تخفیف به صورت اقساط سالانه و به مدت ۱۰ سال است.

دیگر جای نگرانی برای جاماندگان سهام عدالت نیست زیرا مجلس دولت را ملزم به پوشش جاماندگان سهام عدالت در این طرح کرده است، سهام عدالتی که از محل سهام متعلق به شرکت های دولتی به این افراد واگذار می شود تا حقوق مشمولان سهام عدالت ضایع نشود

دستیابی جاماندگان به سهام عدالت با پیگیریهای مجلس

جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفتگو با «بازار» درباره دستیابی جاماندگان و مشمولان سهام عدالت، گفت: مجلس مدتهاست بر موضوع پرداخت سهام عدالت به جاماندگان تاکید می کند و دولت را موظف کرده تا با راستی آزمایی و بررسی دقیق در شناسایی این افراد سهام آنهایی را که مشمول چنین طرحی هستند ارایه کند. البته دولت نسبت به این موضوع کم کاری کرده اما با توجه به مصوبه مجلس مبنی بر پرداخت سهام عدالت به جاماندگان و الزام دولت به این امر بی تردید جاماندگان سهام عدالت به سهامشان خواهند رسید.

وی با بیان دولت ناچار است که مصوبات مجلس را اجرایی کند، افزود: دیگر جای نگرانی برای جاماندگان سهام عدالت نیست زیرا مجلس، دولت را ملزم به پوشش جاماندگان سهام عدالت در این طرح کرده است، سهام عدالتی که از محل سهام متعلق به شرکت های دولتی به این افراد واگذار می شود تا حقوق مشمولان سهام عدالت ضایع نشود.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: نه فقط جاماندگان سهام عدالت بلکه دهک های پایین درآمدی و اقشار ضعیف نیز باید مورد بازبینی قرار گیرند تا آنها نیز به این سهام برسند بنابراین واجدین برای دستیابی به این نوع سهام نیز باید به دقت شناسایی شوند و به آنها سهام عدالت تعلق گیرد.

عرضه بخشی از سهام شرکت های دولتی می تواند کل آمار جاماندگان و واجدین شرایط را برای دریافت سهام عدالت پوشش دهد، بنابراین کم کاری دولت در این زمینه پذیرفتنی نیست زیرا شرکت های دولتی به اندازهای قوی هستند که دهک های پایین درآمدی و اقشار ضعیف جامعه را تحت پوشش قراردهد

توان قابل توجه دولت در عرضه سهام شرکت های خود به مشمولان سهام عدالت

قادری به برخورداری دولت از شرکت های بزرگی که دارای پرتقوی قوی هستند اشاره کرد و اظهار داشت: عرضه بخشی از سهام این شرکت ها می تواند کل آمار جاماندگان و واجدین شرایط برای دریافت سهام عدالت را پوشش دهد، بنابراین کم کاری دولت در این زمینه پذیرفتنی نیست زیرا شرکت های دولتی به اندازهای قوی هستند که دهک های پایین درآمدی و اقشار ضعیف جامعه را که از مزیای سهام عدالت بی بهره اند را تحت پوشش قرار دهد.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس خاطرنشان کرد: همانطور که گفته شد دولت با عرضه بخشی از سهام شرکت های خود توان خوبی برای پوشش جاماندگان و واجدین شرایط به سهام عدالت را دارد چرا که دارای مجموع شرکت هایی بزرگی چون شرکت های پتروشی، فولا و سهام بانک هاست اما باید این موضوع توجه شود که دولت با عرضه سهام در قالب سهام عدالت شرکت هایی را انتخاب کند که همچنان دارای پرتوی قویی هستند تا همه مشمولان از مزیای سهام عدالت برخوردار شوند.

جبار کوچکی نژاد دیگر عضو کمیسیون برنامه و بودجه نیز در گفتگو با «بازار» گفت: مجلس دولت را موظف به پرداخت جاماندگان سهام عدالت کرده است تا نسبت به واگذاری این نوع سهام کلیه جاماندگان مشمول دریافت سهام عدالت شوند. رویکردی که از محل سهام باقی مانده خود و شرکت های دولتی در بنگاه های قابل واگذاری مربوط به قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴، بوده تا نسبت به واگذاری آن اقدام کند. بنابراین جاماندگان سهام عدالت از این سهام برخوردار خواهند شد.

بنا به این گزارش، نمایندگان مجلس شورای اسلامی دولت را موظف کرده اند از محل باقی مانده سهام متعلق به دولت یا شرکت‌های دولتی نسبت به واگذاری سهام عدالت به کلیه جاماندگان مشمول دریافت این سهام اقدام کند. سهام عدالتی که حق آنهاست اما طی سالها به دلایلی جاماندگان این نوع سهام نتوانسته اند به آن دست یابند.

به نوزدان سهام عدالت تعلق می‌گیرد؟

بخش انبوهی از افراد جامانده از ثبت نام سهام عدالت را کودکان تشکیل می‌‎دهند و دلیل این امر این است که در هنگام اجرایی شدن دور اول ثبت نام سهام عدالت این کودکان هنوز متولد نشده بودند لذا سهام عدالت نیز به آن ها تعلق نگرفته است.

واریز سود سهام عدالت از طریق سجام

 سمات سود سنواتی ۳۱۰ ناشر شامل ۳۱ میلیون و ۳۳۵ هزار و ۲۳۷ سهامدار به ارزش ۶ هزار و ۷۹۸ میلیارد و ۲۶۹ میلیون تومان را پرداخت کرده است.

باغستانی درباره آخرین آمار واریز حق تقدم‌های استفاده نشده نیز اعلام کرد: از ابتدای سال تا پایان بهمن ۱۴۰۱، بیش از ۲ هزار و ۱۴۸ میلیارد و ۱۲۸ میلیون تومان حق تقدم استفاده نشده متعلق به ۲ میلیون و یک هزار و ۱۹۰ سهامدار با استفاده از سامانه جامع اطلاعات مشتریان «سجام» به حساب سهامداران واریز شده است.

مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار به آمار پرداخت سود جاری ناشران بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ اشاره کرد و افزود: سال گذشته که پرداخت سود توسط ناشران به صورت غیر الزام‌آور انجام می‌شد، بیش از ۱۵ هزار و ۸۸۲ میلیارد و ۲۳ میلیون تومان سود جاری متعلق به حساب ۴۰ میلیون و ۶۱۶ هزار و ۸۶ سهامدار (حقیقی، حقوقی، سبدگردان و صندوق) واریز شد که خوشبختانه امسال شاهد رشد بیش از ۲ برابری در تعداد واریزی‌ها و ۴.۵ برابری در مبلغ واریزی‌ها هستیم.

گفتنی است، از ابتدای سال جاری بر اساس مصوبه مجلس و ابلاغ سازمان بورس همه ناشران بازار سرمایه موظف شدند تا سود سهام خود را از طریق شرکت سمات و با استفاده از اطلاعات سامانه سجام به حساب سهامداران واریز کنند.

بر اساس این مصوبه در بندالحاقی اصلاح شده (۲) تبصره (۵) ماده واحده لایحه آمده است: کلیه ناشرین ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار موظفند جهت تسهیل امور سهامداران، سود تقسیمی مصوب مجمع عمومی را با همکاری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه از طریق سامانه جامع اطلاعات مشتریان(سجام) به سهامداران پرداخت کنند.

وی در رابطه با مبلغ سود مرحله دوم گفت: مشمولان همانند مرحله اول سود دریافت خواهند کرد. در صورتی که شرکت‌های غیر بورسی اقدام به پرداخت سود سال ۱۴۰۰ کنند احتمال افزایش سود نیز وجود دارد.

سبد سهام عدالت شامل ۴۹ شرکت بورسی و غیربورسی است که ۳۶ شرکت از این شرکت‌ها در زمان آزادسازی سهام عدالت بورسی و ۱۳ شرکت غیربورسی بوده‌اند.

زمان و مبلغ واریز مرحله دوم سود سهام عدالت در سال ۱۴۰۱ به یکی از مهمترین موضوعات بحث در فضای مجازی تبدیل شده است. بر اساس اعلام رئیس سازمان بورس،‌ پس از واریز مرحله اول سود سهام عدالت در اواخر پاییز ۱۴۰۱، مرحله دوم واریزی ها پس از برگزاری مجمع و تقسیم سود شرکت های سهام عدالت پرداخت خواهد شد.

با استناد به اظهارات متولیان امر، مرحله دوم سود سهام عدالت تا پایان اسفند ۱۴۰۱ به حساب سهامداران واریز خواهد شد.

مبلغ دقیق سود واریزی هنوز مشخص نشده اما طبق آنچه منابع رسمی اعلام کرده اند به احتمال فراوان همانند مرحله اول، اسفندماه نیز ۵۰۰ هزار تومان به حساب سهامداران واریز می شود.

جاماندگان سهام عدالت شامل افراد تحت پوشش نهاد‌های حمایتی مثل کمیته امداد، سازمان بهزیستی و سه دهک درآمدی جامعه کارگران می‌شوند، در کل تعدادی از مردم در سال ۱۳۸۵ موفق به دریافت سهام عدالت نشدند که می‌توان آن‌ها را به دو دسته تقسیم کرد. گروه اول، در بازه زمانی توزیع سهام عدالت بین سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۲ مشمول دریافت سهام عدالت بودند، اما موفق به ثبت نام نهایی نشدند. گروه دوم هم افرادی هستند که توسط وزارت کار به عنوان شش دهک پایین درآمدی جامعه شناخته شده و سهام عدالت دریافت نکرده‌اند.

حال سوالی مطرح می‌شود که آیا منظور از جاماندگان افرادی هستند که سهام عدالت دریافت نکردند یا افرادی که تحت پوشش نهاد‌های حمایتی مانند کمیته امداد، سازمان بهزیستی و سه دهک درآمدی جامعه کارگران هستند؟

این رابطه راضیه ذوالنوریان مدیر کل دفتر امور سهام عدالت گفت‌: با توجه به قانون بودجه امسال و بند الف تبصره دو، وزارت اقتصاد و دارایی مکلف است از محل مانده سهام دولت در شرکت‌های دولتی و بنگاه‌های واگذار نشده به افراد فاقد سهام عدالت که شامل افراد تحت پوشش نهاد‌های حمایتی و سایر افراد می‌شود سهام عدالت دهد.

وی ادامه داد: به عبارتی براساس قانون اصل ۴۴، اولویتی در تخصیص سهام عدالت وجود دارد، به این صورت که اول افراد تحت پوشش نهاد‌های حمایتی و سپس ما بقی افراد سهام عدالت دریافت می‌کنند، بنابراین جامعه ما تمامی افراد بین دهک یک تا شش درآمدی کشور است که فاقد سهام عدالتند.

همچنین رئیس سازمان خصوصی‌سازی نیز چندین ماه پیش اعلام کرده بود که طبق مصوبه دولت در فاز نخست به افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی که سهام عدالت ندارند، سهام عدالت واگذار خواهد شد.

البته طبق گفته وزیر اقتصاد میزان سهام عدالت تخصیصی به افراد تحت پوشش نهاد‌های حمایتی طبق قانون بودجه ۱۴۰۱ به هیئت تطبیق مصوبات مجلس شورای اسلامی ارسال شد که در آن هیئت دو ایراد به این مصوبه گرفته شد و بعد از بر طرف شدن این ایرادات در جلسات آینده دولت فرآیند تخصیص سهام عدالت به افراد تحت پوشش نهاد‌های حمایتی انجام خواهد شد.

همچنین وزیر اقتصاد اعلام کرد که افراد تحت پوشش نهاد‌های حمایتی ۳.۵ میلیون نفرند که در اولویت تخصیص تا پایان سال ۱۴۰۱ قرار دارند.

سهام عدالت چقدر می‌ارزد؟

سهام عدالت در تمام هفته های اردیبهشت ماه با افزایش ارزش روبرو شد. ارزش سهام عدالت در هفته اول اردیبهشت ماه با رشد ۰.۸۵ درصدی مواجه شده است. ارزش این سهام در هفته دوم اردیبهشت ماه کاهش ۰.۴۲ درصدی یافت. ارزش این سبد دارایی در هفته سوم اردیبهشت ماه رشد ۰.۶۸ درصدی را تجربه کرد. ارزش سهام عدالت در هفته پایانی اردیبهشت ماه با رشد ۱.۷ درصدی روبرو شد.

بسیاری از کارشناسان معتقدند، نمادهای حاضر در سبد سهام عدالت از ارزنده‌ترین سهم‌های بازار سرمایه هستند. با این حال، ارزش برگه‌های سهام عدالت در برگه‌های مختلف به ترتیب برابر است با ۷ میلیون و ۳۷۸ هزار تومان، ۸ میلیون و ۸۷۵ هزار تومان، ۹ میلیون و ۵۹۷ هزار تومان و ۱۸ میلیون و ۴۰ هزار تومان.برگه‌های سهام عدالت در قیمت‌های اسمی ۴۰۹ هزار تومانی، ۴۹۲ هزار تومانی، ۵۳۲ هزار تومانی و یک میلیون تومانی در هفته سوم اردیبهشت ماه به ترتیب با کاهش  ۱۱۶ هزار تومانی، ۱۴۰ هزار تومانی، ۱۵۱ هزار تومانی و ۲۸۴ هزار تومانی نسبت به هفته دوم خردادماه مواجه شده‌اند.

استعلام آنلاین وضعیت پرداخت سود سهام عدالت