شوک برای فوتبال‌دوستان؛ زنگ خطر فوتبال ایران به صدا درآمد

در کوران مسابقات لیگ برتر و در شرایطی که کیفیت مسابقات شکل بهتری نسبت به هفته‌های قبل به خود گرفته است، چیزی که به‌شدت توی ذوق می‌زند جدول گلزنان لیگ برتر است. وضعیت این جدول در فصل جاری چنان بغرنج است که محمد عباس‌زاده با دقایق کمی حضور در میدان در جایگاه دوم قرار دارد و رضا اسدی ۱۱ گله را تعقیب می‌کند. 

با توجه به تعداد هفته‌هایی که از لیگ برتر سپری شده به واقع یازده گل از ۲۸ هفته یعنی آماری حدود ۰.۳۹ گل در هر بازی که جای تاسف دارد. در شرایطی که در لیگ جاری به‌طور کلی ۴۳۱ گل زده شده که سهم هر بازی ۱.۹ گل است. شاید در واقع تعداد حدود ۲ گل در هر بازی آمار بدی نباشد اما عدم ثبات در گلزنی مهاجمان و بازیکنان نشان می‌دهد چندان که باید در کارهای تهاجمی موفق نبودیم و جای مهاجمان شش‌دانگ در لیگ برتر خالی به نظر می‌رسد. این موضوع وقتی توجه بیشتری را به خود می‌طلبد که بدانیم گلزن برتر این مسابقات تا این لحظه در واقع مهاجم نیست و براساس نیاز تیمش این فصل را موقتا و نه در همه بازی‌ها در نوک حمله تراکتور به میدان رفته است. 

ضعیف‌ترین فصل آقای‌گلی

هرچند هنوز لیگ به اتمام نرسیده و این رکورد جای تغییر دارد و نیز ممکن است در دو هفته پایانی بازیکن دیگری جای اسدی در صدر را بگیرد، اما با نگاهی به جدول گلزنان ادوار لیگ برتر به این نتیجه می‌رسیم که تا این لحظه، لیگ برتر جاری، کم‌گل‌ترین لیگ به لحاظ آقای گلی است. فصل قبل نیز گادوین منشا که از چند هفته بعد از آغاز مسابقات به مس رفسنجان پیوسته بود، با عملکرد خوب خود و البته تعداد بالای پنالتی‌هایی که به ثمر رساند به آقای گلی رسید. متاسفانه آمار مهاجمان فصل قبل به حدی بد بود که منشا با ۱۴ گل آقای گل شد و در همان زمان نیز انتقادهایی را متوجه مهاجمان لیگ برتری کرد. با توجه به این مهم توقع می‌رفت در لیگ جاری عملکرد بهتری از مهاجمان لیگ برتری ببینیم اما همچنان این لیگ به لحاظ گلزنی آسیب دیده است. بدون شک دلایل آن را باید در تفکرات تدافعی که طی چند سال اخیر وارد فوتبال ما شده جست‌وجو کرد. 

در پنج فصل اخیر به تدریج شاهد افت مهاجمان بودیم و این فصل آنچه آمار می‌گوید شاهکار این دوره نزول است. در فصل ۹۷-۹۸ کی‌روش استنلی و پریرا به ترتیب از تیم‌های سپاهان و فولاد با ۱۶ گل به‌طور مشترک آقای گل لیگ شدند. در فصل بعد شیخ دیاباته برای استقلال ۱۵ گل به ثمر رساند و آقای گل شد. فصل ۱۴۰۰-۱۳۹۹ سجاد شهباززاده با آمار خیره‌کننده ۲۰ گل زده، سپاهان را تا قهرمانی پیش برد و خود نیز آقای گل شد. شهباززاده‌ای که به لطف همین آقای گلی با قراردادی گران‌قیمت و طبق شنیده‌ها فقط برای یک فصل راهی استقلال شده اما بسیار ناکام است و هر بار که در ترکیب قرار می‌گیرد مربیان را ناامید می‌کند. درنهایت فصل قبل منشا با چندین پنالتی ۱۵ گل به ثمر رساند و کفش طلا را به خود اختصاص داد و حالا رضا اسدی فقط با ۱۱ گل زده در آستانه آقای گلی است. 

بهترین و بدترین آقای‌گل‌های لیگ برتر

آمار بیست‌ویک دوره گذشته لیگ برتر می‌گوید ادموند بزیک در دومین فصل از مسابقات لیگ برتر با ۱۳ گل زده برای تیم سپاهان کم‌گل‌ترین آقای گلی را به نام خود ثبت کرده و رضا نوروزی از فولاد با ثبت ۲۴ گل در فصل دهم رقابت‌های لیگ برتر بهترین آمار آقای گلی را از آن خود کرده است. هرچند در این بین همواره آمار گل‌ها بالا بوده و کمتر اتفاق افتاد که بازیکنی با کمتر از ۱۵ گل آقای گل شود اما این سیر نزولی که در فصول اخیر بیشتر به چشم می‌آید می‌تواند زنگ خطری برای متولیان این امر باشد. البته باید به این نکته هم توجه داشت که در دوره‌های ابتدایی لیگ از جمله فصلی که آمار کمترین گل برای آقای گل مسابقات رقم خورده است، لیگ ۱۴ تیمی بوده و از قضا در فصلی که نوروزی ۲۴ گل زده است هم لیگ با حضور ۱۸ تیم برگزار می‌شده که بخشی از این اختلاف با توجه به تعداد کمتر مسابقات در فصول ابتدایی قابل توجیه است. 

شاید جالب باشد بدانید تعداد بیشترین آقای گلی با ۵ دوره متعلق به تیم پرسپولیس است و استقلال با ۴ دوره، به همراه سپاهان در رتبه دوم قرار دارد. با این حال آمار فصل جاری می‌گوید که شانس پرسپولیس این‌بار برای رسیدن به آقای گلی بسیار کم است و هیچ یک از گلزنان این تیم با توجه به دو بازی باقیمانده نمی‌توانند یا بهتر است بگوییم بعید است بتوانند این رکورد را جابه‌جا کنند. با این حال با توجه به جایگاه شهریار مغانلو و مهدی قایدی در این جدول دو تیم سپاهان و استقلال می‌توانند امیدوار باشند که به رکورد پرسپولیس رسیده و تعداد آقای گلی‌هایی که با پیراهن این تیم به دست آمده را به عدد ۵ برسانند. 

آقای‌گل‌های همسایه

فصل جاری لیگ برتر تنها دو هفته دیگر به پایان می‌رسد و همان‌طور که اشاره کردیم در این دوره از مسابقات بعد از ۱۸ هفته ۴۳۱ گل به ثمر رسیده است. در حال حاضر رضا اسدی با ۱۱ گل صدرنشین این جدول است. اگر بخواهیم لیگ خود را با لیگ‌های همسایه و معتبر آسیا مقایسه کنیم، لیگ برتر عربستان بعد از گذشت ۲۶ هفته وضعیت بهتری نسبت به ما دارد. 

عبدالرزاق حمدالله مراکشی با ۱۹ گل زده که ۸ گل آن از روی نقطه پنالتی بوده فعلا آقای گل این مسابقات است. این در حالی است که هنوز ۴ هفته به اتمام مسابقات باقی مانده و این آمار می‌تواند تغییر کرده و بهتر از این هم شود. مخصوصا اینکه رقابت در صدر جدول گلزنان به‌شدت بالا گرفته و اودیون ایگالو از تیم الهلال با ۱۸ گل و تالیسکا پرتغالی با ۱۶ گل تعقیب‌کننده‌های قدرتمند او هستند. به این ترتیب مشخص است ما در امر گلزنی از لیگ عربستان ضعیف‌تر هستیم و در مقایسه با این کشور تقریبا می‌توان گفت هیچ شانسی نداریم. 

در لیگ ستارگان قطر هم وضعیت مشابهی وجود دارد. در این لیگ ۱۲ تیمی که اتفاقا تعداد بازی‌ها به مراتب کمتر از لیگ ما بود مایکل اولونگا از تیم الدحیل با ۲۲ گل زده آقای گل شده و به واقع شرایط خوب و قابل تحسینی وجود دارد. این نشان می‌دهد لیگ ما در منطقه نیاز به تغییر دارد و عدم گلزنی یا بهتر است بگوییم عدم گلزنی مهاجمان وضعیتی نگران‌کننده ایجاد کرده است. حالا بگذریم از اینکه هالند در لیگ برتر انگلیس تاکنون ۳۵ گل زده و می‌تواند این آمار را بهبود بخشد یا در لیگ اسپانیا (لالیگا) لواندوفسکی ۱۹ گله است و می‌تواند با توجه به بازی‌های باقیمانده رکورد بهتری از خود به‌جا بگذارد. 

لازم نیست خیلی دور برویم و مقایسه اغراق‌آمیز یا محال داشته باشیم. در همین کشور همسایه، ترکیه نیز شرایط بهتر از لیگ ما است. در حالی‌که هنوز چند بازی باقی‌ مانده است، انر والنسیا از تیم فنرباغچه ۲۷ گل به ثمر رسانده و حتی رقبایش که فاصله زیادی با او دارند بیشتر از صدرنشین جدول گلزنان ما گل به ثمر رسانده‌اند. 

هنوز ۲ هفته دیگر به پایان مسابقات لیگ برتر باقی مانده است اما با توجه به حساسیت مسابقات و شرایط سختی که در لیگ وجود دارد، قطعا تیم‌ها به جای بازی هجومی و ریسکی، به بازی تدافعی تمایل بیشتری نشان می‌دهند. از این رو بعید است تغییر خاصی در رکورد فعلی ایجاد شود و باید بپذیریم که لیگ ایران نیاز به تحول در تفکرات، بازیکن‌سازی از جمله مهاجم و البته بازنگری تاکتیکی و تکنیکی دارد. چیزی که می‌تواند بازیکنان جسورتر و مسابقاتی پرگل‌تر را برای علاقه‌مندان به فوتبال به ارمغان بیاورد.