افزایش قیمت جدید نان در تهران اعمال می شود!چرا قیمت نان در نانوایی‌ها متفاوت است؟

نان غذای اصلی ایرانیان است.نان از قدیم قوت لایموت بوده.نان مهمترین کالای سبد خانوار ایرانی است.نان انواع مختلف دارد.قیمت نان تغییرات عجیبی در راه دارد.

نان کی گران می شود؟

محمدرضا نظرنژاد رئیس اتحادیه نانوایی سنگکی گفت: دولت فعلاً به دلایلی از اعلام افزایش قیمت نان در تهران پرهیز می‌کند اما بیان کرده است این افزایش نرخ را حتماً اعمال خواهد کرد.

در شهرستان‌ها بین ۳۵ تا ۴۰ درصد افزایش نرخ نان را شاهد بودیم اما هنوز به اتحادیه‌های نان، افزایش نرخ در تهران اعلام نشده است.

ماجرای افزایش قیمت نان در برخی مناطق کشور چیست؟

علی بهادری جهرمی در توضیح افزایش قیمت نان در برخی نقاط کشور روز سه شنبه گفت: در حوزه نان نگاه دولت این بوده است که قیمت نان در سطح ملی تغییر نیابد و شیوه توزیع آرد و تخلفات این حوزه اصلاح شود.

به نقل از ایرن، سخنگوی دولت افزود: رسانه‌ها می‌توانند از مراکز فروش نان دولتی (غیر آزادپزها) در مناطق مختلف مصاحبه بگیرند که نرخ نان دولتی در سطح کشور چقدر بوده و الان چقدر است؛ قیمت‌ها به نحوی متناسب شده است که در استانهای همجوار اختلاف قیمت فاحش نباشد.

بهادری جهرمی تاکید کرد: یعنی صرفا در برخی مناطق، قیمت‌ها با توجه به متوسط نرخ آن منطقه متناسب سازی شده است؛ مثلا در برخی شهرها با شهر مجاور، اختلاف قیمت نان زیاد بود که منجر به فساد یا جابجایی آرد می‌شد که مقامات محلی این توازن‌ها را صرفا در سطح محلی و با حفظ همان سقف قیمت متوسط گذشته در سطح کشور برقرار می‌کنند.

محمد دهنوی معاون برنامه ریزی امور اقتصادی استاندار گلستان هم در این جلسه گفت: بیش از ۳۰ نانوایی سوپر آزاد متخلف در استان شناسایی شده اند که جواز فعالیت آن‌ها باطل خواهد شد.

در این جلسه آخرین وضعیت صفوف نانوایی‌ها، سهمیه تخصیص آرد شهرستانها، میزان مصرف هر شهرستان و میزان رضایت مندی مردم از نان تولید شده بررسی شد.

اعلام قیمت جدید نان در نانوایی های آزاد

هفته گذشته هم رئیس اتحادیه صنف نانوایان مشهد، از افزایش قیمت نان در خراسان رضوی خبر داد و اعلام کرد این تصمیم از طرف پایتخت گرفته شده و با هماهنگی استانداری خراسان رضوی اجرایی شده است.
بر اساس اعلام احمدرضا کشت‌گر، برنامه افزایش قیمت نان مربوط به خراسان رضوی نیست و به مرور در تمام کشور اجرا خواهد شد.

قیمت نان توجیه اقتصادی ندارد

پیگیری‌ها حاکی از آن است که احتمالاً اصلاح قیمت نان به‌زودی سراسری شود؛ چراکه نانوایان تهرانی هم درخواست خود برای بالارفتن قیمت را ارائه دادند و به موافقت به آن امیدوار هستند. این نانوایان معتقدند یارانه‌ای که دولت می‌پردازد، مختص آرد است که تنها 10 درصد هزینه تولید را تشکیل می‌دهد و برای آن‌ها توجیه اقتصادی ندارد.

در همین زمینه رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی در گفتگو با تجارت‌نیوز گفت: اینکه دولت معادل ۳۰ درصد تراکنش کارت‌خوان به واحد نانوایی کمک مالی کند، هیچ تغییری در هزینه‌هایی نانوایی ایجاد نمی‌کند. زمانی که هزینه‌ها بیش از ۱۵۰ درصد افزایش داشته‌اند، این ۳۰ درصد به هیچ عنوان پاسخ‌گو نیست.

محمد سلیمانی درباره دریافت آرد یارانه‌ای توسط نانوایان نیز توضیح داد: تنها ۱۰ درصد قیمت تمام‌شده نان به آرد مربوط می‌شود و باقی آن هزینه‌های سرباری است که هیچ یارانه‌ای برای آن پرداخت نمی‌شود و نانوا مانند سایر واحد‌های صنفی باید آن را بپردازد.

وی در واکنش به دریافت مایه خمیر نان از دولت نیز تشریح کرد: هنوز مشخص نیست راهکار تخصیص مایه به نانوا‌هایی چگونه است؟ مطابق اطلاعاتی که منتشر شده، قرار است از همان سامانه‌ای که آرد به نانوا می‌دهند از همان طریق مایه هم اختصاص داده شود، اما میزان محاسبه و روند آن هنوز مشخص نیست.

قیمت نان در تهران افزایش می‌یابد؟

سلیمانی درباره احتمال افزایش قیمت نان در تهران گفت: ما آنالیز خود را درباه قیمت نان انجام دادیم و آن را در اختیار استانداری گذاشتیم. حال این امیدواری وجود دارد که قیمت نان تا پایان ماه جاری اصلاح شود. با توجه به اینکه نمی‌توان قیمت نان را ناگهانی و به شکل چشمگیری افزایش داد. از این رو، به نظر می‌رسد بهترین مدل همان مدلی باشد که در مشهد اجرا شده است. یعنی بخشی از افزایش قیمت به عهده مصرف‌کننده و بخشی دیگر به عهده دولت باشد.

او درباره میزان افزایش قیمت و اصلاح یارانه نانوا نیز عنوان کرد: با توجه به اینکه تعیین قیمت نان به عهده کارگروه استانی است، استاندار مشهد پس از برگزاری چند جلسه با نانوایان تصمیم گرفت که ۴۰ درصد به قیمت نان افزوده شود و ۴۰ درصد نیز دولت به نانوایان کمک مالی ارائه کند.

چرا قیمت نان در نانوایی‌ها متفاوت است؟

سلیمانی در خصوص قیمت فعلی نان سنگک و تفاوت قیمت نانوایی‌ها با یکدیگر نیز توضیح داد: وقتی آخرین قیمت‌گذاری مربوط به سال ۱۴۰۰ است و از آن زمان تاکنون تمام اقلام ۱۵۰ تا ۲۰۰ درصد افزایش داشته‌اند، نانوا مجبور است برای اینکه حداقل بتواند پول گاز و برق خود را تأمین کند بیشتر از قیمت اعلام‌شده سال ۱۴۰۰ نان عرضه کند.

وی ادامه داد: البته ما مخالف افزایش قیمت‌ غیرمتعارف هستیم. نانوایی‌هایی که نان ۱۰ هزار تومانی می‌دهند باید با آن‌ها برخورد شود، اما نانوایی که نان 3000 تومانی سال ۱۴۰۰ را 5000 تومان می‌دهد باید با آن مدارا شود.

این فعال صنفی در پایان یادآور شد: به هر حال نان یک کالای استراتژیک است و نحوه نظارت و برخورد تعزیراتی آن باید با سایر کالا‌ها تفاوت داشته باشد. نانوا نمی‌تواند چون نرخ جدید اعلام نشده پخت نکند و به دست مردم نان نرساند پس نیاز است یک تعاملی بین تعزیرات و اتحادیه تا اعلام شدن رسمی نرخ جدید صورت بگیرد.

غم نان

تمام کشور‌ها فارغ از سیاست‌های اقتصادی اعم از لیبرالی یا سوسیالیستی دارای فهرست کالا‌های استراتژیک هستند که تمام فرایند آن از تأمین تا مصرف تحت نظر دولت انجام می‌گیرد. شاید بتوان گفت غم نان باعث شده تا این محصول تنها کالای مشترک در فهرست استراتژیک تمام کشور‌ها باشد. در ایران هم که رژیم غذایی اکثر شهروندان بر پایه نان است اهمیت این کالا چند برابر است.

به‌رغم تورم چشمگیر در دو سال اخیر قیمت نان در ایران تغییری نداشته است. در همین زمینه اردیبهشت ماه وزارت اقتصاد در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که هیچ برنامه‌ای برای افزایش قیمت ارد و نان خبازی ندارد.

در این اطلاعیه آمده است: «یارانه آرد و نان در قانون بودجه ۱۴۰۲ با حدود ۳۴ هزار میلیارد تومان افزایش نسبت به قانون بودجه ۱۴۰۱ به ۱۰۴ هزار میلیارد تومان رسیده است و دولت در سال جاری برنامه‌ای برای افزایش قیمت نان و آرد خبازی ندارد.

دولت از اردیبهشت ماه سال گذشته با هدف جبران هزینه واحد‌های نانوایی اقدام به پرداخت کمک هزینه کرده است؛ به این صورت که هر واحد نانوایی معادل ۱۵ درصد از فروش ثبت شده روی کارت‌خوان‌های هوشمند را به عنوان کمک هزینه از دولت دریافت می‌کند که این درصد از ۱۷ بهمن ماه سال گذشته به ۳۰ درصد افزایش یافت.

برای سال جاری نیز در کنار یارانه‌ای که برای آرد و نان اختصاص یافته، مقرر است اقتصاد واحد‌های نانوایی با اتکا به ابزار‌های غیرقیمتی تقویت شود و نیاز نباشد که جهت بهبود اقتصاد واحد‌های نانوایی، الزاماً قیمت نان با افزایش مواجه شود.».

این در حالی است که مطابق مصوبه دولت قبل هر گونه تغییر در قیمت نان توسط کارگروه‌های استانی که ریاست آن به عهده استاندار است صورت خواهد گرفت، اما سال گذشته به دستور رئیس دولت مقرر شد که هیچ استانی افزایش قیمت اعمال نکند، اما امسال به نظر می‌رسد با توجه به آمار تورم، راهی جز افزایش قیمت قوت لایموت مردم باقی نماند، بر همین اساس استاندار مشهد تصمیم گرفت قیمت نان را ۴۰ درصد افزایش دهد. حال آیا پس از مشهد، نوبت به پایتخت می‌رسد؟

کارت خوانهایی که قابلیت پیچاندن دارند!

حشمت الله عسگری معاون استاندار تهران گفته بود: « ۹ هزار و ۶۰۰ نانوایی مجوز دار در استان تهران فعالیت دارد که تمامی این نانوایی ها به سیستم کارت خوان مجهز شده است.»

وی با بیان اینکه با اجرای طرح هوشمندسازی فروش نان، میزان تخصیص آرد و میزان یارانه واحدهای نانوایی شفاف سازی می شود، افزوده بود: «هر تراکنش مربوط به نان و میزان فروش نان در قالب این طرح مشخص می شود و این شفافیت یک آورده بزرگ یارانه ای برای جامعه محسوب می شود.»

اگر چه این طرح لااقل حجم قاچاق و انحراف یارانه های تخصیصی از سوی دولت را کم و ساماندهی کرده است و یک دستاورد برای دولت به شمار می رود اما به نظر می رسد این دستاورد به بهای کوچک شدن نان های مردم تمام شده و باید هر چه زودتر چاره ای برای آن اندیشید.

فروش نان با آردهای اضافی؟

اگر ادعای استانداری تهران مبنی بر کارتخوان کردن تمامی نانوایی های سطح شهر تهران درست باشد نباید نانوایی ها فروش نان بدون کارتخوان داشته باشند.

در حالی که یک نانوایی در محدوده مرکز میوه و تره بار کردستان به رغم ادعای معاون استاندار تهران فروش بدون کارتخوان و با درخواست پرداخت قیمت نان به شکل نقدی را در برخی روزها انجام می دهد. بدیهی است در چنین شرایطی بعید است که نانوایی مذکور توانایی پخت نان با قیمت ۳۰۰۰ تومان را با ارد آزاد داشته باشد و از این رو می توان به راحتی دریافت که احتمالا مازاد آرد سهمیه ای را خارج از جریان شبکه می فروشد بدون آن که نگران کاهش سهمیه آرد خود باشد.

به این ترتیب اجرای یک طرح خوب در حال انحراف و کوچک شدن نان های مردم شده در حالی که می توان به راحتی با محاسبه فروش نان بر مبنای وزن جلو این نوع زیاده خواهی ها را هم گرفت و مردم را نسبت به این نوع طرح ها بدبین نکرد به خصوص آن که اتحادیه های نانوایی مخالفتی با فروش کیلویی نان ندارند.

البته بنا به ادعای رئیس اتحادیه نان سنگی تهران هم اکنون هزینه های کارگری به همراه سایر هزینه های ناشی از تورم بالای امسال توجیه فعالیت را سخت کرده است.

یک نانوایی سنگکی در محدود خیابان فاطمی با تائید این ادعا به خبرنگار ما در باره فروش نان و یا آرد خارج از سیستم کارتخوان گفت: این کار برای کسی که وجدان داشته باشد امکان پذیر نیست. زیرا بر مبنای میزان فروش، به نانوایی ها آرد تخصیص داده می شود. مگر آن که کم فروشی زیادی در نانوایی صورت بگیرد تا بتواند دوباره به اصطلاح بتواند یک تنور از ارد های مازاد بزند!

مجوز و سهمیه و... همه اینها به مردم ربطی ندارد. دولت فقط نباید به فکر خودش باشد که هزینه اش را کاهش بدهد. بلکه باید نظارت کنند و هر چه سریعتر جلو این نوع دزدی ها و کم فروشی ها را بگیرد. این طور پیش برود تا چند سال بعد قیمت نان به اصرار دولت ثابت خواهد ماند اما نان سنگ اندازه کف دست خواهد شد!

البته موضوع هزینه ها به ویژه اجاره بهای مغازه و اجاره مجوز از جمله هزینه هایی است که در سال جاری بسیار بالا رفته و لذا اتحادیه ها می توانند با تسهیل کردن در صدور مجوزها حجم زیادی از هزینه های فعالان نانوایی را در سطح شهر تهران کم کنند.

یک شهروند که شاکی از کوچک شدن نان سنگک خریداری شده اش بوده در این باره گفت: مجوز و سهمیه و... همه اینها به مردم ربطی ندارد. دولت فقط نباید به فکر خودش باشد که هزینه اش را کاهش بدهد. بلکه باید نظارت کنند و هر چه سریعتر جلو این نوع دزدی ها و کم فروشی ها را بگیرد. این طور پیش برود تا چند سال بعد قیمت نان به اصرار دولت ثابت خواهد ماند اما نان سنگ اندازه کف دست خواهد شد!

این شهروند گفت: اخیرا درباره کم فروشی نانوایی ها گزارش های زیادی پخش می شود و در صداو سیما نشان می دهند که نانوایی ها جریمه می شود. این هم به نفع دولت و اتحادیه است دولت باید کاری کند که سفره مردم کوچک نشود و گرنه تمام شبکه های استانی در حال نشان دادن گزارشاتی از کم فروشی نانوایی ها و جریمه آنها است. باید چاره ای جدی تر کرد.

وی افزود: انحصار در صدور مجوز نانوایی ها را بردارید تا هزینه های اجاره های مجوز کم شود و کمتر از وزن نان ها زده شود و مانند قبل تمام نانوایی ها را ملزم به وزن کردن چانه و یا فروش کیلویی نان کنید. مگر تخم مرغ را که قبلا شانه ای فروخته می شد در شهر تهران و میادین میوه و تره بار کیلویی نمی فروشند؟