یارانه جدید |کالابرگ الکترونیکی | یارانه جدید رئیسی | کالابرگ لبنیات
مبلغ دقیق یارانه کالابرگ تیرماه مشخص شد | زمان اعطای کالابرگ لبنیات به خانوارها + سهمیه لبنیات هر خانوار
دولت بر پیش بینی سهمیه لبنیات در کالابرگ الکترونیک خانواده ها تاکید دارد اما کارشناسان نگران خطرات اجرایی نشدن این وعده یا متناسب نبودن میزان آن با نیاز غذایی خانوار هستند
یارانه جدیدبه کالابرگ الکترونیکی تغییر ماهیت می دهد. یارانه دارای شرایط خاصی است. یارانه زمینه ساز افزایش شکاف طبقاتی شد. یارانه انواع مختلفی دارد. یارانه جدید فقط برای دوماه واریز می شود
جایگزینی یارانه نقدی با کالابرگ موضوعی بود که اعضای تیم اقتصادی دولت، در هفتههای گذشته مطرح کردند. اما ابراهیم رئیسی در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی تایید کرد که فعلا یارانه نقدی ادامه پیدا خواهد کرد و فعلا خبری از کالابرگ نیست.
البته پیش از ابراهیم رئیسی، مسئولان سازمان هدفمندی یارانهها پیش بینی کرده بودند که یارانه نقدی و معیشتی تیر ماه ۱۴۰۱ در روز دوشنبه بیستم ماه جاری پرداخت شود. بررسی پرداختها دولت در مراحل گذشته نیز این موضوع را تاییدمی کند.
جایگزینی یارانه نقدی با کالابرگ موضوعی بود که اعضای تیم اقتصادی دولت، در هفتههای گذشته مطرح کردند. اما ابراهیم رئیسی در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی تایید کرد که فعلا یارانه نقدی ادامه پیدا خواهد کرد و فعلا خبری از کالابرگ نیست.
رئیس دولت سیزدهم در این رابطه خطاب به تیم اقتصادی دولت دستور داده، یارانه کسانی که در بررسیها، صلاحیت آنها برای دریافت یارانه احراز شده است به سرعت و بدون وقفه پرداخت شود. او گفته که به اعتراضات رسیدگی شده و پرداخت یارانه، به تناسب شاخصها مورد بازنگری قرار گرفته است.
اما او چیزی در مورد زمان واریز یارانه نقدی مرحله ۱۳۷ نگفت و جزئیات پرداخت سری جدید را به هفته بعد واگذار کرد.
البته پیش از او، مسئولان سازمان هدفمندی یارانهها پیش بینی کرده بودند که یارانه نقدی و معیشتی تیر ماه ۱۴۰۱ در روز دوشنبه بیستم ماه جاری پرداخت شود. بررسی پرداختها دولت در مراحل گذشته نیز این موضوع را تایید میکند.
اگر در مرحله ۱۳۵ و ۱۳۶ یعنی اردیبهشت و خرداد یارانه نقدی دریافت کرده اید، در تیرماه نیز باید منتظر یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی باشید. اما اگر جز حذف شدگان یا جاماندگان هستید و در سامانه وزارت کار اعتراض تان را به ثبت رسانده اید. باید منتظر پایش و نتیجه نهایی باشید.
در نهایت اگر سازمان هدفمندی یارانهها شما را در دهک اول تا نهم قرار دهد، شما نیز در این مرحله یارانه مذکور را دریافت میکنید.
اما چنانچه میزان گردش حساب یک سال اخیرتان بیش از ۳۰۰ میلیون تومان است، سفر خارجی رفته اید، یا خودرویی با قیمت بالاتر از ۳۰۰ میلیون تومان در طول یک سال اخیر خریده باشید، احتمالا در پایش وزارت کار و کارشناسان سازمان هدفمندی یارانهها در دهک دهم قرار میگیرد. در چنین شرایطی از گرفتن یارانه ۳۰۰ هزار تومانی محروم میشوید.
مجلس برای سال جاری با توجه به مجوزی که برای اصلاح نرخ ارز ترجیحی به دولت داد، آن را موظف به ارائه کالابرگ الکترونیک برای تامین کالاهای اساسی کرد. اما اخیرا با ورود دولت به اجرای قانون بودجه در رابطه با تغییر رویه تامین ارز واردات و اصلاح نظام یارانهای، موضوع نحوه حمایتها مطرح است که اعلام مسئولان دولتی از این حکایت داشت که برای شروع این جریان، دو مرحله یارانه نقدی ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومانی به حساب خانوارهایی که توسط وزارت رفاه تعیین و دهک بندی شدهاند، واریز خواهد کرد که این اتفاق افتاد و حساب یارانه بگیران شارژ شد.
اگر در جریان اصلاح نظام یارانهای، کالا برگ الکترونیک، در دستور کار دولت قرار بگیرد، اینگونه نیست که کارتی جداگانه و یا کوپن به مردم ارائه شود بلکه همان کارت بانکی، صرفا برای خرید کالاهای اساسی شارژ خواهد شد. بحث کالابرگ الکترونیک و یا کوپن در سالهای اخیر بارها در جریان اصلاح یارانههای پنهان و یا حمایت از مردم جهت تامین کالاهای اساسی مطرح شده اما هیچ گاه به نتیجه نرسیده است.
مجلس برای سال جاری با توجه به مجوزی که برای اصلاح نرخ ارز ترجیحی به دولت داد، آن را موظف به ارائه کالابرگ الکترونیک برای تامین کالاهای اساسی کرد. اما اخیرا با ورود دولت به اجرای قانون بودجه در رابطه با تغییر رویه تامین ارز واردات و اصلاح نظام یارانهای، موضوع نحوه حمایتها مطرح است که اعلام مسئولان دولتی از این حکایت داشت که برای شروع این جریان، دو مرحله یارانه نقدی ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومانی به حساب خانوارهایی که توسط وزارت رفاه تعیین و دهک بندی شدهاند، واریز خواهد کرد که این اتفاق افتاد و حساب یارانه بگیران شارژ شد.
موضع دولت این بود که تا زمانی که بخواهد در مورد کالابرگ الکترونیک زیرساختهای لازم را مهیا و اجرایی کند، با توجه به زمانبر بودن آن فعلا پرداخت نقدی انجام داده است. آخرین اخبار درباره پرداخت کالابرگ را با هم در سایت فردا می خوانیم.
موضوع اصلاح یارانه ارز ۴۲۰۰ تومانی که اخیراً به اجرا گذاشته شد، تبدیل به یک دغدغه ی اصلی برای مردم و حاکمیت شده است.
تخصیص یارانه ی فرآیندی به جای حمایت مستقیم از خانوار و در نتیجه اعطای ارز ترجیحی به کالاهای اساسی موجب نشد که این کالاها با قیمت مناسب در اختیار خانوارها قرار بگیرد؛ در حالی که قرار بود این سیاست معیشت مردم را بهبود ببخشد و با کسری بودجه ارز حاصل از اعطای ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی رشد فزاینده تورم سریع تر شد.
استقراض از بانک مرکزی و خرید ارز از بازار آزاد برای اعطای ارز ترجیحی در سال ۱۳۹۹ تورم را در ایران به رقم بی سابقه ی ۵۰ درصد رساند.
همه این مشکلات دولت سیزدهم را بر آن داشت که با وجود آگاهی از ریسک های حذف ارز ترجیحی در این راستا گام بردارد.
حال باید منتظر شویم و ببینیم سیاست جدید هدفمندی یارانه ها چه طور به بهبود معیشت مردم کمک می کند و اعطای یارانه به صورت مستقیم به مصرف کنندگان چه طور به برچیده شدن بستر رانت و فساد در کشور می انجامد.
قادری در خصوص لزوم مضرات اعطای کالابرگ خاطرنشان کرد: اینکه گفته می شود ما بسترهای لازم را برای اعطای کالابرگ الکترونیک در کشور نداریم کاملاً درست است. از طرف دیگر، اگر وضعیت اقتصادی مردم خوب نباشد، فروش کالابرگ و یا حتی کالایی که در اختیار خانوارها قرار داده شده است، دور از ذهن نیست.
وی ادامه داد: در مورد کالابرگ دو مسئله ی جدی وجود دارد که باید اول آنها از حالت ابهام در بیایند تا بعداً بتوانیم در مورد درستی یا نادرستی اش صحبت کنیم. اول اینکه، آیا دولت اصلاً امکان اجرای این طرح را به لحاظ زیرساخت های فنی، فروشگاه ها و پایانه های فروشگاهی در کل کشور دارد یا خیر.
این کارشناس مرکز پژوهش های مجلس خاطرنشان کرد: باید دید دولت می تواند این طرح را در کل کشور و نه فقط در شهرها و شهرهای بزرگ اجرا کند. منظور این است که آیا امکان اجرای این طرح در نقاط دورافتاده و روستایی وجود دارد یا نه.
قادری افزود: برای اعطای یارانه ی نقدی به مردم ما مشکل خاصی نداریم. زیرا همه ی مردم به کارت های بانکی دسترسی دارند و به راحتی می توانند وجوه موردنظر را دریافت کنند اما برای اعطای کالابرگ زیرساخت هایی لازم است.
وی اظهار داشت: ابهام بزرگی که در مورد کالابرگ وجود دارد، همین بحث امکان خدمت رسانی به همگان در تمامی نقاط کشور است؛ به طوری که ما مطمئن باشیم حقی از کسی ضایع نمی شود.
به گفته این کارشناس مرکز پژوهش های مجلس، موضوع دوم در مورد کالابرگ مربوط به حق انتخاب خانوارهاست. می دانیم که طی سال های اخیر قیمت اقلام مختلف افزایش یافته و گرانی فقط شامل اقلام خوراکی نبوده است. از جمله می توان به افزایش قیمت اجاره خانه ها و نرخ مسکن، پوشاک و... اشاره کرد.
وی ادامه داد: وقتی ما برای خانوارها آزادی قائل شویم که در مورد اولویت نیازهای خانوار تصمیم گیری کند، این موضوع مطلوبیت بیشتری را به خانواده ها می دهد، تا اینکه بخواهیم خودمان از بالا و به صورت دستوری برای خانواده ها مشخص کنیم که کدام نیازشان اولویت است و باید برطرف شود.
قادری در ادامه گفت: اعطای کالابرگ ممکن است به لحاظ اقتصادی انحراف ایجاد کند. به این معنا که خانواده ها کالا را دریافت می کنند و آن را به قیمت دیگری در بازار آزاد به فروش می رسانند. بنابراین، اعطای کالابرگ استفاده از این اقلام را در خانواده ها تضمین نمی کند.
وی در مورد مشکلات ارز ترجیحی تصریح کرد: یکی از نارسایی های این سیاست، عدم اصابت یارانه ها به هدف در این طرح بود. وقتی ما یارانه را به اول زنجیره می دهیم، نمی توانیم مطمئن باشیم که این یارانه در نهایت به مصرف کننده ی نهایی می رسد. خیلی از کالاها با ارز ترجیحی وارد و سپس قاچاق می شد. از طرف دیگر، دهک های بالای جامعه از یارانه ای که به ابتدای زنجیره داده می شود، بیشتر از اقشار ضعیف بهره مند می شوند، زیرا آنها مصرف بیشتری دارند.
این کارشناس مرکز پژوهش های مجلس خاطرنشان کرد: وقتی ما نرخ ارز را به صورت مصنوعی پایین نگه می داریم، در بیشتر زمینه ها انگیزه ای برای تولید باقی نمی ماند و واردات جذابیت بیشتری پیدا می کند. بنابراین، ارز ترجیحی موجب کاهش بهره وری در کشور و تشویق واردات می شود.
وی در پایان گفت: موضوع دیگر این است که ارز ترجیحی موجب اخلال در نظام پولی کشور می شود. زیرا بانک مرکزی باید به تضمین نرخ دلار بسیار پایین تر از بازار آزاد بپردازد و به همین دلیل ابزارهایش برای اعمال سیاست های ناظر به کنترل تورم در کشور کاهش می یابد.
کالابرگ از مرداد جایگزین یارانه نقدی می شود
سرانه فعلی مصرف لبنیات در کشور ما سالانه 50 تا 70 کیلوگرم برای هر فرد، یعنی چیزی حدود نصف میانگین سرانه جهان است و پیش بینی می شود در صورت غفلت از آن در کالابرگ های الکترونیک، پایین تر از این هم خواهد آمد و تبعاتش دامن گیر نظام سلامت و بهداشت و درمان خواهد شد.
درباره کالابرگ الکترونیکی آخر تیرماه تصمیم گرفته میشود.
وزیر اقتصاد:شهریور ماه ۱۴۰۰ تورم ۵۹ درصد بود اما امروز این عدد به ۴۶ درصد کاهش پیدا کرده است.
رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۰، ۴.۶ بود که نسبت به سال ۹۹ رشد خوبی داشته است و نرخ بیکاری در سال ۱۴۰۰، وضعیت مطلوب تری نسبت به سال ۹۹ داشت.
سیاست مهار تورم همچنان از اولویتهای ستاد اقتصادی دولت قرار دارد و با تلاش دستگاههای اقتصادی دولت این اقدامات در حال انجام است.
درباره کالابرگ الکترونیکی آخر تیرماه تصمیم گرفته میشود.
خاندوزی همچنین درباره تصمیم دولت برای بازتوزیع یارانهها و زمان تکمیل کالابرگ الکترونیکی، گفت: در سیاست عادلانه کردن یارانهها و ارز ترجیحی، دو ماه اول که پرداخت نقدی صورت گرفت نیاز به زمان داشتیم تا زیرساختهای فنی را آماده کرده و حکم بودجه 1401 را اجرا کنیم؛ با این پیگیریها برای فراهم کردن زیرساخت برای کل کشور فراهم شود و امیدوارم تا پایان تیرماه زیرساختها آماده بشود و بعد از آن، همانطور که در موضوع آرد و نان این مسیر را میرویم، این مسأله در حوزه کالاهای اساسی شیوه متفاوتی دارد و پایان تیر ماه میزان پیشرفت را به آقای رییسجمهور اعلام
خواهیم کرد و آن زمان توضیحات کافی داده خواهد شد.
وعده دولت؛ قرار گرفتن لبنیات در کالابرگ
آن طور که مسئولان دولتی وعده داده اند، لبنیات یکی از کالاهایی است که در کالابرگ الکترونیکی در حال طراحی قرار داده خواهد شد. حجت عبدالملکی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این باره گفته است: «مرغ، تخم مرغ، روغن و لبنیات، چهار کالایی هستند که به محض آماده سازی کالابرگ الکترونیکی، سهمیه های مناسبی برای مردم در چهار قلم ذکر شده اختصاص پیدا خواهد کرد». این وعده وزیر رفاه و تعدادی دیگر از متولیان را به فال نیک می گیریم اما نمی توانیم این سوال را نادیده بگیریم که «سهمیه مناسب» ذکر شده، چه متر و معیاری دارد؟
سرانه رو به افول مصرف لبنیات
بهمن سال گذشته بود که روزنامه دولت، در گزارشی تفصیلی به چرایی کاهش مصرف لبنیات در کشور طی یک دهه اخیر پرداخت و به نقل از مسئولان و کارشناسان این حوزه، آمارهای نگران کننده ای را منتشر کرد، از جمله:
کاهش 30 درصدی مصرف طی دو سال کرونایی
* شیوع کرونا و افزایش قیمت لبنیات در دو سال اخیر سبب شد 30 درصد از مصرف شیر در کشور کاسته شود و با توجه به افزایش قیمت 50 تا 60 درصدی شیر در سال 1400، انتظار میرود مصرف شیر با کاهش بیشتری هم روبهرو شود.
حذف لبنیات از سفره دهک های پایین
* به گفته دکتر زهرا عبداللهی، مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، حالا دیگر مصرف شیر، ماست و پنیر از سفره دهکهای پایین جامعه حذف شده است که این امر سبب کوتاه قدی، کمبود کلسیم، کمخونی و سوء تغذیه کودکان در بین مردم جامعه خواهد شد.
* بر اساس آخرین آمارهای وزارت بهداشت، هر ایرانی روزانه 190 گرم لبنیات مصرف میکند که اگر این آمار را سالانه محاسبه کنیم سرانه سالانه مصرف لبنیات در کشورمان حدود 70 کیلوگرم است. البته اتحادیه تعاونیهای لبنی معتقد است سرانه کنونی مصرف لبنیات مردم ما کمتر از ۵۰ کیلوگرم است. این عدد را فقط با میانگین سرانه مصرف شیر در جهان مقایسه کنیم که 150 کیلوگرم است و در برخی کشورهای اروپایی تا 300 کیلوگرم در سال هم می رسد.
آمارهای رسمی را به استناد از گزارش هفتم بهمن 1400 روزنامه دولت آوردیم که کمی خیالمان را راحت کند و مطمئن باشیم که دولت سیزدهم، خودش هم به خوبی از وضعیت بغرنج و نگران کننده مصرف لبنیات در کشور خبر دارد و قطعا به آن کم توجه نخواهد بود.
یک نگرانی بزرگ
اما نمی توانیم نگران نباشیم از این که در اجرای طرح مردمی سازی یارانه ها و آزاد شدن قیمت لبنیات، آن چه به عنوان سهمیه لبنیات در کالابرگ های الکترونیکی در نظر گرفته خواهد شد، کمتر از نیاز خانواده ها پیش بینی شود و خروجی اش این باشد که این نیاز اساسی تغذیه، از سفره خانواده های بیشتری حذف شود.
سهم لبنیات باید متناسب با نیاز خانوار باشد
«دلارام قدسی» پژوهشگر انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور درباره اهمیت این موضوع به خراسان می گوید: «وقتی قیمت اقلام غذایی افزایش پیدا می کند، متاسفانه سهم مواد مغذی مثل لبنیات در سبد غذایی جامعه، به ویژه قشرهای آسیب پذیر پایین می آید و به همین دلیل باید این ماده غذایی در یارانه مستقیم دولت، چه به صورت یارانه نقدی و چه به صورت کالابرگ، به میزان مناسب و متناسب با بعد خانوار دیده شود و بر روند توزیع آن نیز نظارت کافی وجود داشته باشد تا مطمئن باشیم خانواده ها قطعا این نیاز غذایی خاص را دریافت و مصرف می کنند».
هشدار درخصوص تحمیل بار اقتصادی به نظام سلامت کشور
قدسی این هشدار را هم می دهد که اگر این کار انجام نشود، باید منتظر عوارض ناشی از کاهش مصرف لبنیات در جامعه باشیم و با توجه به آثار آن روی سلامت افراد، در آینده بار اقتصادی بسیاری را به نظام سلامت کشور تحمیل خواهد کرد.
سخنگوی انجمن صنایع فراورده های لبنی در گفت و گو با خراسان مطرح کرد:
حفظ سرانه فعلی، در صورت اراده دولت
«سید محمدرضا بنی طبا» سخنگوی انجمن صنایع فراورده های لبنی هم در این باره به خراسان می گوید: رایزنی هایی درباره سهمیه لبنیات کالابرگ الکترونیک انجام شده اما ما هم منتظر برنامه نهایی وزارتخانه های صمت و رفاه هستیم.
بنی طبا می افزاید: طبق رایزنی های اولیه، اگر دولت پای کار بیاید و سهمیه مناسب شیر، ماست و پنیر برای خانوارهای پنج دهک پایین در کالابرگ آن ها تامین شود، می توانیم امیدوار باشیم سرانه مصرف لبنیات در کشور لااقل در همین حد فعلی باقی بماند اما در صورت اجرای ناقص، احتمال کاهش سرانه هم وجود دارد.
وی درباره پیشنهادهای انجمن صنایع فراورده های لبنی برای جلوگیری از این بحران هم می گوید: دولت باید تامین لبنیات مورد نیاز دانش آموزان سراسر کشور و دهک های پایین جامعه را هدف اصلی قرار دهد و به عنوان مثال، توزیع شیر در مدارس می تواند سرانه مصرف لبنیات در کشور را حدود 14 کیلوگرم افزایش دهد اما با شیوه فعلی که قرار است فقط در چند استان اجرا شود و تامین شیر هم به شکل مناقصه ای با در اولویت قرار گرفتن شیرهای ارزان تر و بی کیفیت باشد، نمی توان انتظار تغییر خاصی در این حوزه داشت.