تغییر در شرایط طلاق|جزئیات جدید قوانین طلاق زوجین
قانون جدید حق طلاق زن اعلام شد | اگر این مدارک را ندارید، نمیتوانید طلاق بگیرید
اگر سری به دفتر ازدواج و طلاق بزنید آمار عجیبی می بینید.طلاق گاهی نا خواسته اما از روی ناچاری است.برخی طلاق ها هم این روزها صوری.است.طلاق تصمیمی سخت و با تبعات زیاد است.طلاق اگر هم رسمی نشود ولی خیلی از زوجین درگیر طلاق عاطفی هستند.
جزئیات جدید قوانین طلاق زوجین
هیچ آمار دقیق از میزان وجود طلاق عاطفی در دست نیست ولی می توان به جردر پی بروز اختلافات که زوجین در طول زندگی مشترک با آن مواجه میشوند، گاهی تصمیم بر طلاق و جدایی گرفته میشود و بسته به مورد، ممکن است درخواست طلاق از طرف زن، از طرف مرد و یا بهصورت توافقی، به دادگاه ارائه شود. ات گفت آمار طلاق عاطفی در کشور ما از طلاق قانونی بیشتر است.
مدارک مورد نیاز برای طلاق
مدارک مورد نیاز برای طلاق را باید همه افراد بشناسند تا هنگام طلاق دچار مشکل نشوند. گاهی به دلیل عدم ارائه مدارک لازم برای درخواست طلاق، ممکن است دادگاه، دادخواست طلاق را رد کرده یا اینکه نیاز به اصلاح آن باشد که در این صورت، طرفین درگیر اطاله دادرسی میشوند. (زمانی که دادرسی و رسیدگی به یک پرونده بنا به دلایلی به شکل غیرمعمولی طولانی میشود، در حقیقت اطاله دادرسی رخ داده است.)
مدارک مورد نیاز برای طلاق
مدارک مورد نیاز برای انواع طلاقها متفاوت خواهد بود.
مدارک مورد نیاز برای طلاق از طرف زن
شناسنامه و کارت ملی زوجه
عقدنامه یا سند ازدواج؛ البته درصورتیکه سند ازدواج گم شده یا در دسترس نباشد، میتوان با گرفتن رونوشت سند ازدواج برای طلاق، اقدام نمود.
درصورتیکه درخواست طلاق از طرف زن، با مشارکت وکیل دادگستری انجام شود، وکالتنامه وکیل، باید ضمیمه دادخواست شود تا دادگاه، به دادخواست رسیدگی کند.
ارائه نتایج مشاورههای قبل از طلاق از دیگر اسناد و اطلاعات موردنیاز برای درخواست طلاق نتایج مشاوره است و آن جزو اسناد و منضمات دادخواست طلاق محسوب میشود. در حال حاضر، انجام مشاورههای قبل از طلاق، الزامی و اجباری است.
درصورتیکه حکم طلاق، توسط دادگاه صادر شود، گواهی عدم بارداری زوجه نیز درخواست میشود که البته، ارائه گواهی عدم بارداری، جزو مدارک لازم برای دادخواست طلاق توسط زن نیست و لزومی به ارائه آن در اسناد و منضمات درخواست طلاق از طرف زن نیست؛ اما برای ثبت طلاق در محضر لازم است. درهرحال، باردار بودن زن، مانع طلاق از طرف زن محسوب نمیشود.
گاهی زن و شوهر به خاطر هر مسئله کوچکی با هم جر و بحث میکنند و گاهی هم روزها و حتی ماهها با یکدیگر حرف نمیزنند؛ این زن و شوهر اختلافاتشان به جایی میرسد که دیگر هیچ توجهی به هم ندارند و اصلاً بود و نبود همسرشان برای آنها فرقی ندارد؛ در اینجا طلاق شکل گرفته است.
طلاق عاطفی یا همان طلاق خاموش نوعی از جدایی است که در آن زن و شوهر اگر چه با هم در زیر یک سقف زندگی میکنند، اما هیچ مهر و محبت و عاطفهای بین آنها حاکم نیست، در این نوع زندگی تنها چیزی که زوجین را به هم متصل میکند، عمدتاً همان قراردادی است که در ابتدای زندگی آن را پذیرفتهاند؛ قراردادی که معمولاً هر دو طرف در زمان امضای بند بند موارد آن، مهر و محبتی را در دل احساس کردهاند، اما پس از گذشت سالها، اکنون این رابطه شیرین و گرم به سردی و خاموشی گراییده است، مانند رابطه روحی، جسمی، عاطفی و حتی گفتاری.
وجود این مشکل در یک رابطه باعث بیمهری و کم شدن انرژی مثبت در خانواده میشود، زوجها در بیگانگی دنیای یکدیگر گم شدهاند و فقط برای هم حکم یک همخانه یا یک مصاحب که به او عادت کردهاند را دارند؛ این افراد با فاصلهای که از لحاظ روحی و جسمی با یکدیگر دارند خط قرمزهایی را برای همدیگر مشخص کردهاند و هرکدام در خلوت خود دیگری را متهم میکند.
درک نکردن صحیح از رفتار و گفتار یکدیگر، نداشتن شناخت کافی از روحیات طرف مقابل و عاقبت بیعلاقگی و سردی نسبت به شریک زندگی خود همه و همه دست به دست هم میدهد تا یک طلاق عاطفی را در زندگی زوجها بهوجود بیاورد.
اولین عامل اختلافات منجر به طلاق عاطفی، آمادگی نداشتن برای ازدواج است، چرا که هنوز مهارت لازم برای ازدواج و زندگی مشترک را نیاموختهاند، به همین دلیل تأکید فراوان شده که قبل از ازدواج برای جوانان جلساتی برای آموزش مهارت ازدواج گذاشته شود.
دومین عامل، ازدواج اجباری است؛ در گذشته ازدواج اجباری از سوی خانوادهها به فرزندان تحمیل میشد، اما امروز، بعضاً خود افراد به خودشان یک ازدواج را تحمیل میکنند. مثلاً به خود فرد علاقهای ندارند، اما به ثروت و یا موقعیت اجتماعی طرف مقابل علاقهمند هستند و این نوع ازدواج نیز میتواند نوعی ازدواج تلقی شود که خود فرد برای خویش رقم میزند.
سومین عامل، اعتیاد به سیگار و سایر موادمخدر و عادات ناپسند است؛ یکی دیگر از دلایل طلاقها که پیش لرزهاش طلاق عاطفی است، اعتیاد است؛ اما اعتیاد تنها گرایش به موادمخدر نیست، اعتیاد به اینترنت نیز میتواند موجب پیدایش بیوه اینترنت بشود؛ یعنی فرد با اینکه همسر دارد، اما همسر او به قدری مشغول به اینترنت میباشد و آنقدر به همسر خود بیتوجه است که گویی همسر وی دچار بیوهگی شده است.
چهارمین عامل، ازدواج مصلحتی است؛ جوانانی هستند که با قصد حل مشکلات بین دو خانواده و فامیل با طرف مقابل زندگی میکنند و این نوعی ازدواج مصلحتی است.
پنجمین عامل، شاید بچهدار نشدن زوجین باشد؛ زوجینی که تا چندین سال پس از ازدواج صاحب فرزند نمیشوند، به مرور روابط آنها به سردی میگراید.
روشهایی برای جلوگیری از بروز طلاق عاطفی
۱- سعی کنید بیشتر از آنکه در انتظار دریافت چیزی از همسرتان باشید، چیزی به او ببخشید؛ اگر هدف شما ایجاد حس رضایت و خوشبختی همسرتان باشد، مطمئن باشید فرصتهای بیشماری برای رسیدن به این هدف پیدا خواهید کرد.
۲- وقتی همسرتان به شما توهین میکند، سکوت کنید و با او مقابله به مثل نکنید؛ زیرا با این کار از بروز بسیاری از بحثهای غیر ضروری جلوگیری میکنید. این لحظات به سرعت سپری خواهند شد و شما میتوانید در زمان بهتری با همسرتان درباره رفتارش صحبت کنید.
۳- از همسرتان انتظارات غیرواقعی نداشته باشید؛ اجتناب از انتظارات غیرواقعی میتواند از بروز بسیاری درگیریها، عصبانیتها و سرخوردگیها جلوگیری کند. انتظار نداشته باشید همسرتان کامل و بینقص باشد. در ضمن هیچگاه او را با دیگران مقایسه نکنید.
۴- سعی کنید نسبت به همه چیز دید مثبتی داشته باشید.
۵- به راههایی فکر کنید که میتواند همسرتان را نسبت به انجام کارهایی که دوست دارید ترغیب کند. اگر این روش مؤثر نبود، روشهای دیگری را امتحان کنید و به یاد داشته باشید که تحسین و تعریف به موقع میتواند یک انگیزه قوی باشد.
۶- اهداف خود را طبقهبندی کنید و افکار خود را بر مهمترین هدفتان یعنی داشتن یک محیط خانوادگی آرام و شاد، متمرکز کنید.
۷- هیچگاه با همسرتان وارد جنگ قدرت نشوید و به جای این کار با او به توافق برسید.
۸- همسرتان را به خاطر اشتباهش سرزنش نکنید. در عوض سعی کنید روشی در پیش بگیرید که از تکرار این اشتباهات جلوگیری میکند.
۹- در زمان حال زندگی کنید. اشتباهات و وقایع تلخ گذشته را فراموش کنید و سعی کنید شرایط زندگی امروزتان را تغییر دهید.
۱۰- همواره از همسرتان بپرسید: برای اینکه زندگی ما شاد و دلپذیر باشد، من چه کاری میتوانم انجام بدهم؟
به گزارش خبرگزاری موج هیچ آمار دقیق از میزان وجود طلاق عاطفی در دست نیست ولی می توان به جرات گفت آمار طلاق عاطفی در کشور ما از طلاق قانونی بیشتر است.
خانواده همچون یک ساختمان به حساب می آید که ستون های اصلی آن را زن و شوهر تشکیل می دهند و طلاق باعث از بین رفتن و نابودی کانون گرم و آرام بخش زندگی می شود که اثرات جبران ناپذیری را بر روی اعضاء خانواده می گذارد.
نخستین دلیل اصلی طلاق در کشور ایران، عدم شناخت کافی مرد و زن نسبت به هم قبل از ازدواج می باشد. به عبارتی دیگر خانواده و خود شخص در قبال خصوصیات و ویژگی های شخصیتی و رفتاری شریک آینده زندگی اش اطلاعی ندارد.
علت دیگر طلاق در کشور ما عدم تفاهم و نداشتن توانایی زن و شوهر در گفت و گو کردن می باشد. متاسفانه از هر ده زوج، کمتر از 3 زوج قدرت گفت وگو کردن به روش مناسب را دارند. می بایست به این موضوع توجه کرد زمانی که نتوان با گفت وگو مسئله ای را حل کرد، مشکلات بیشتری به وجود می آید.
سومین دلیل طلاق دخالت هایی است که اغلب از سوی خانواده ها ایجاد می شود. متاسفانه اکثر زن و شوهرها این اجازه را به خانواده های خود می دهند که از همان روز های اول ازدواج در زندگی شان دخالت نمایند. دلیل این دخالت مربوط به وابستگی شخص به خانواده اش می شود.
طلاق دارای دو نوع رجعی و بائن می باشد و طلاق بائن هم به طلاق خلع و مبارات تقسیم می گردد.
راه هایی برای طلاق گرفتن
یکی از نمونه های ساده وقوع طلاق هنگامی است که زن و شوهر در خصوص طلاق توافق داشته باشند و دیگر علاقه ای به ادامه زندگی با یکدیگر را نداشته باشند. به این نوع طلاق ، طلاق توافقی گفته می شود که از اختیار مرد در طلاق ناشی می گردد.
یکی دیگر از انواع طلاق که پایه همه ی قوانین طلاق است طلاق به خواست و اراده مرد می باشد.
طلاق از جانب زن که این نوع طلاق فقط در صورتی امکان پذیر است که زن دارای یکی از شروط ضمن عقد باشد.
طلاق توافقی به چه صورتی است؟
در حال حاضر تنها انتخاب همسر و ازدواج نیست که به دور از تمام رسوم سنتی و حرف و حدیث های فامیل صورت می گیرد؛ حتی طلاقی که دعوا و تهدید و قشون کشی خانوادگی با خود داشت، امروزه به یک اتفاق آرام و بی سر و صدا بدل شده است که به آن طلاق توافقی می گویند. انگار نه انگار این زوجی که کنار هم در دادگاه خانواده نشسته اند، چند سال از عمر خود را زیر یک سقف با هم گذرانده اند. آن ها همین که از آن چند سال صحبت می کنند، می گویند: هم اون خوب بود و هم من؛ اما ما با هم تفاهم نداشتیم.
طلاق توافقی به این صورت است که مرد و زن بعد از اینکه ادامه زندگی مشترک را صلاح ندانستند می توانند با توافق در مورد مهریه و نفقه و اجرت المثل و حضانت فرزند اقدام به طلاق توافقی نمایند.
طلاق از جانب مرد به چه صورتی است؟
حق طلاق با مرد است؛ وی می تواند هر موقعی برای طلاق همسرش اقدام نماید اما این بدین معنا نیست که حق و حقوق زن ضایع گردد بلکه مرد موقعی می تواند زن را طلاق دهد که تکلیف حق و حقوق زن را معین و پرداخت نماید که این حق و حقوق شامل مهریه، نفقه ، اجرت المثل ، شرط تنصیف دارایی می شود.
یکی از نکاتی که از اهمیت بالایی برخوردار است این است هنگامی که طلاق از جانب مرد انجام می شود در صورتی که درخواست طلاق مربوط به بد رفتاری زن نباشد در این حالت مرد نصف اموالی که پس از عقد نکاح به دست آورده است را باید بر اساس دستور دادگاه به زن بپردازد.
طلاق از جانب زن به چه صورتی است؟
به طور کلی زوجه حق طلاق ندارد و حق طلاق در اختیار مرد گذاشته شده است مگر در صورتی که زن دارای یکی از موارد زیر باشد:
در برخی از موارد که قانون حق تقاضای طلاق را در اختیار زن قرار داده است که همان شروط دوازده گانه ضمن عقد ازدواج است.
در برخی از موارد که زوجه به صورت شرط ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر وکالت بلاعزل به منظور اجرای صیغه طلاق اخذ کرده باشد.
در صورتی که پروسه طلاق از طریق وکیل صورت گیرد دارای چه مزایایی می باشد؟
در حداقل زمان ممکن با توجه به نوع طلاق صورت خواهد گرفت.
نیازی نیست که زن و مرد در دادگاه حضور داشته باشند.
نیازی نیست تا زن و مرد در جلسات مشاوره و یا داوری حضور پیدا کنند و وکیل به جای آن ها در جلسات مشاوره و داوری حضور خواهد داشت.
در صورتی که طلاق توافقی باشد توافقات زن و مرد از طریق وکیل صورت جلسه و طبق آن حکم صادر می گردد.
اجرای صیغه طلاق نیز بدون حضور زن و مرد و از طریق وکیل صورت می گیرد.
شرایط طلاق توافقی چیست؟
به طور خلاصه توافقی به طلاقی گفته می شود که زوجین به هر دلیلی تمایل دارند با تفاهم از هم جدا شوند و هر توافقی که آنها در خصوص مهریه، نفقه، جهیزیه، حضانت و ملاقات فرزند داشته باشند از نظر دادگاه محترم و قابل قبول خواهد بود. به شرطی که توافق در راستای مسائل مربوط به زوجیت مثل مهریه یا نفقه ، اجرت المثل و نفقه باشد.
فرض کنید زن و شوهر در آپارتمانی با هم شریک هستند نحوه توافق آنها در مورد استفاده یا فروش ملک مشترک ارتباطی به دادگاه خانواده ندارد اگرچه که توافق مکتوب آنها بین ایشان در مورد اموال مشترک معتبر و در دادگاه دیگر قابلیت استناد دارد ولی در رای طلاق نوشته نمیشود لااقل رویه دادگاه های خانواده تهران اینگونه است. به عنوان مثال زوجین توافق می کنند زوجه مهریه را در قبال طلاق ببخشد یا کل آن را دریافت کند و یا با شرایط توافق شده مهریه پرداخت شود و یا حتی قسمتی از مهریه بذل و قسمتی دیگر پرداخت شود. بنابراین تمام موارد توافق در رای دادگاه منعکس خواهد شد و قابلیت اجرا دارد.
رویه و شرایط طلاق توافقی گروه وکلای پارسای چنین است که در بدو امر توافقات زن و شوهر از آنها پرسیده میشود و سپس صورتجلسه شده و به امضاء ایشان میرسد و در ادامه به وکالت از زوجین دادخواست طلاق ثبت و رای دادگاه طبق توافق آنها از دادگاه خانواده اخذ میشود. نکته قابل توجه اینکه با الکترونیکی شدن وکالت دادن به وکیل دادگستری امکان عدم حضور فیریکی در دفتر وکالت هم وجود دارد. با این توضیح که وکالت از طریق درخواست وکیل و تایید موکل در سامانه ثنا قوه قضاییه انجام میشود. با این وصف از همه کشور میتوان قرارداد وکالت دادگستری در سامانه ثنا ثبت کرد.
طلاق توافقی چقدر زمان می برد؟
با عنایت به تغییر شرایط طلاق توافقی از آذرماه سال ۹۷ تاکنون ۱۴۰۱ در تهران اگر زوجین تمایل داشته باشند به شخصه و بدون وکیل مراحل مربوطه را انجام دهند. در ابتدا هر دو یا یکی از آنها می بایست به سامانه نوبت دهی طلاق (سامانه مداخله در طلاق – سامانه تصمیم) مراجعه کنند و با وارد کردن مشخصات سجلی، یکی از مراکز غربالگری مشاوره در تهران را انتخاب کنند. مرکز غربالگری پس از ثبت اطلاعات زوجین و دلایل طلاق، آنها را به یکی از مراکز مشاوره زیر نظر بهزیستی استان تهران ارجاع می دهد. جلسات مشاوره در بازه زمانی حداقل ۴۵ روزه و در ۱ یا ۵ جلسه خواهد بود. تعداد جلسات بستگی به شرایط زوجین و مرکز مشاوره دارد. پس از اخذ گواهی عدم انصراف طلاق در صورت اصرار آنها به جدایی، دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه خانواده ارسال خواهد شد. متاسفانه بعد از کرونا جلسات مشاوره تا حدودی تشریفاتی و صوری شده است. در حال حاضر در تهران امکان اخذ رای طلاق بدون سامانه تصمیم هم وجود دارد و البته ممکن است این موضوع تا آخر سال ۱۴۰۱ دستخوش تغییر شود که در این صورت این مطلب به روز میشود و آخرین شرایط طلاق توافقی اطلاع رسانی میشود. در ادامه متن توضیح کاملتر میدهیم.
پس از صدور رای دادگاه نیز زن و شوهر در مهلت ۹۰ روز می توانند به یکی از دفاتر رسمی طلاق در هر کجای کشور برای ثبت طلاق بروند. سه ماه از زمان صدور رای قطعی دادگاه. البته تکنیک های وجود دارد که میشود مدت را بیشتر کرد مثل ثبت اولیه در دفتر طلاق در مدت سه ماه و بعد مراجعه بعدی زیرا اجرای ثبت و تشریفات طلاق با سردفتر طلاق است و آنچه مهم است مراجعه به دفتر طلاق و ثبت دادنامه است و نه لزوم اجرای ثبت طلاق و ثبت در شتاسنامه در مدت سه ماه! موضوع کاملا فنی و ظریف است! و حربه قانونی خوبی برای خریدن زمان است چه بسا دوباره به هم رجوع کردید!
آنچه از اهمیت زیادی در طلاق توافقی برخوردار است اولاً توافق زن و شوهر بر انجام طلاق توافقی است و ثانیاً توافق در مورد مهریه، حضانت فرزندان، مقدار نفقه آنها – نحوه و مدت ملاقات است و همچنین تعیین تکلیف اجرت المثل ایام زوجیت.
به این نمونه توافقنامه طلاق توافقی که مثال فرضی و خلاصه است توجه کنید :
زوجه از ۵۰۰ سکه مهریه تعداد ۳۹۰ سکه را بذل میکند و زوج قبول بذل میکند ۱۱۰ سکه به صورت هر سه ماه یک سکه تا اتمام آن به زوجه بعد از طلاق پرداخت میشود. زوجه نسبت به نفقه و اجرت المثل ادعایی ندارد و حضانت فرزند مشترک ۴ ساله پسر با مادر است و پدر ۲۴ ساعت در هفته حق ملاقات دارد نفقه فرزند ماهانه دو میلیون تومان از سوی پدر به مادر پرداخت میشود.
مثال دیگر توافقنامه طلاق توافقی:
زوجین توافق کردند که در ازای کلیه مهریه که ۳۱۴ سکه و هزینه سفر حج عمره است را یه دستگاه آپارتمان به پلاک ثبتی … واقع در … به زوجه انتقال رسمی یابد و مبلغ ده هزار تومان در ازای طلاق بذل میکند و زوج قبول بذل میکند زوجه نسبت به نفقع معوقه و جاری ادعایی ندارد و مبلغ ۵۰ میلیون تومان بابت اجرت المثل در محضر طلاق دریافت میکند حضانت فرزند مشترک تا سن رشد با پدر است و مادر هر جمعه ۲۴ ساعت حق ملاقات دارد.
نکته: مدت زمان طلاق توافقی کرج و تهران توسط وکیل طلاق توافقی در گروه وکلای پارسای حدود ۱۰ تا ۱۵ روز کاری است
نکته: توجه داشته باشید هیچ زن و شوهری بدون رای دادگاه نمی توانند به طور مستقیم به دفتر خانه طلاق مراجعه کنند و هیچ دفتر خانه ای هم نمی تواند طلاق را بدون رای دادگاه ثبت کند. در فرض اگر دفترخانه ای بدون رای دادگاه اقدام به ثبت طلاق کند پروانه شغلی او باطل خواهد شد. حتی اگر زوجین خارج کشور باشند یا طلاق خارجی گرفته باشند. بنابراین طلاق توافقی بدون رای دادگاه امکان پذیر نیست.
ممکن است که برای کسی سئوال شود که چطور و چگونه با وجود اجباری شدن مشاوره بدون حضور زوجین رای طلاق توافقی اخذ می کنید؟
جواب این است که به هیچ عنوان کار خلاف قانون و مقررات انجام نمی شود. در حال حاضر اکثر شعب خانواده تهران دادخواست طلاق یک طرفه – که فعلا در تهران نیاز به مشاوره ندارد – را تبدیل به طلاق توافقی می کنند بنابراین در صورتی که یکی از زوجین بخواهد در مشاوره شرکت نکند درخواست طلاق به صورت یکطرفه از جانب زوج یا زوجه ثبت می شود و بعد از ارجاع به شعبه، توافق طرفین به دادگاه رسیدگی کننده اعلام می شود و در نهایت دادگاه، دادنامه را مطابق توافق طرفین یا وکلای آنها صادر می کند. بنابراین اینکه با شرایط ذکر شده طلاق توافقی چقدر زمان میبرد؟ زمان قطعی نمی توان پیش بینی کرد اما با عنایت به تجربه و شعب مختلف دادگاه که رویه یکسانی هم ندارند حدود ۱۰ الی ۱۵ روز کاری است. و آنچه گفته شد فقط برای شهر تهران است.
پس با این اوصاف چقدر حضور زوجین لازم است؟
فقط یک بار زوجین یا کسی که وکالت در طلاق دارد به ما برای امضاء و ثبت توافق ها مراجعه می کند. اگر سامانه ثنا (ابلاغ الکترونیکی) ثبت نام نکرده باشد لزوماً یک بار برای داشتن سامانه ثنا به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنند و اگر هم قبلاً در سامانه مذکور ثبت نام شده باشد دیگر نیازی به مراجعه به دفتر خدمات قضایی توسط موکلین نیست. نکته مهم اینکه با عنایت به الکترونیکی شدن قراردادهای وکالت، زوجین میتوانند بدون حضور فیزیکی در دفتر وکالت و حتی از شهر دیگر به ما وکالت بدهند در این مورد و برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرد مشاوره رایگان است.
برای دانستن اینکه در هر شهر دفاتر خدمات قضایی کجا هستند از سایت عدل ایران قوه قضاییه بازدید کنید یا با جستجو در گوگل اطلاع کامل پیدا کنید.
در طول مدت و مراحل کار هم فقط در صورت ادعایباکره بودن، زوجه به پزشکی قانونی خواهد رفت و در غیر آن ارائه جواب آزمایش بارداری الزامی است. در بیشتر دادگاه های خانواده تهران آزمایشگاه وجود دارد که زوجه با راهنمایی ما به آنجا برای دادن تست خون مراجعه می کند به دلیل شیوع کرونا بعضی از شعب دادگاه ارائه جواب آزمایش بارداری را موکول به ثبت طلاق در دفترخانه طلاق می کنند که در این صورت نیازی به حضور زوجه نیز در دادگاه مطلقاً نخواهد بود.
قانون جدید طلاق توافقی ۱۴۰۱ چیست؟
همه آنچه در این مطلب که کاملاً به روزرسانی شده نوشته شده رویه دادگاه های خانواده شهر تهران است و قانون جدیدی هم وجود ندارد و بخشنامه جدید طلاق توافقی ۱۴۰۱ که بعضی اشاره می کنند قدیمی است و بیشتر برای جلب توجه است و مربوط به سال ۱۳۹۷ است هرگونه سئوال و ابهامی اگر دارید با ما در تماس باشید.
سوال میشود که بخشنامه جدید طلاق توافقی چیست؟
همانطور که به دفعات به اطلاع خوانندگان محترم رسیده است طلاق تفاهمی به رویه چند سال اخیر است و در سال ۱۴۰۱ اتفاق جدیدی نیوفتاده است یا باید برای دادخواست طلاق به مشاوره بهزیستی رفت و گواهی عدم انصراف از طلاق گرفت یا اینکه با دادن دادخواست طلاق از طرف یکی از زوجین در دادگاه، طلاق را تبدیل به توافقی کرد که در این صورت اخیر نیاز به مشاوره در تهران نیست. اما در بسیاری از شهرستانها حتی طلاق یکطرفه هم بایستی از طریق سامانه تصمیم باشد و شنیده ها حاکی از این است که با گسترش زیر ساخت ها در تهران در آینده طلاق یک طرفه هم نیاز به مشاوره خواهد داشت که البته فعلا اجرایی نیست ولی بسیار دیده شده دادگاه ها یا واحد ارجاع مجتمع قضایی خانواده ،دادخواست طلاق را به جهت تلاش برای صلح و سازش بین زن و شوهر به شورای حل اختلاف میفرستند و در صورت عدم موفقیت در سازش دوباره پرونده طلاق به دادگاه می آید.
مدارک لازم برای طلاق توافقی چیست؟
عقدنامه یا رونوشت، شناسنامه و کارت ملی زوجین و ثبت نام در سامانه ابلاغ الکترونیک( ثنا).
اگر کارت ملی را در دسترس نداشته باشید ولی شماره ملی را بدانید برای دادخواست طلاق کفایت می کند. در صورت در دسترس نبودن عقدنامه می بایستی به دفترخانه ای که ازدواج کرده اید مراجعه کرده و رونوشت اخذ نمایید. اگر رن یا شوهر وکالت در طلاق از دیگری دارند فقط ثبت نام وکیل وکالتنامه طلاق در ثنا کافی است. چون به دلیل کهولت سن، بیماری یا خارج کشور بودن موکل ثنا نداشته باشد.
اگر وکالت طلاق وجود داشته باشد از مدارک طلاق توافقی ضمیمه کردن وکالت رسمی طلاق است.
اگر هم از سامانه تصمیم اقدام شده باشد در زمان ثبت دادخواست طلاق توافقی بایستی گواهی عدم انصراف از طلاق هم پیوست شده باشد تا دادخواست ارجاع شود.
نکته: مراحل طلاق توافقی در صورت اختیار وکیل نیازی به حضور طرفی که وکیل دارد نیست. از طرفی با مطالعه کامل این متن شرایط و مراحل طلاق توافقی بدون وکیل هم با توجه به رویه عملی دادگاه ای خانواده به صورت مفصل و گام به گام توضیح داده شده است . هیچ نکته مبهمی باقی نمانده است. همانطور که سابقا گفته شد شما اجباری برای انتخاب وکیل دادگستری ندارید و کاملا موضوع اختیاری است.
نکته: تا قبل از صدور رای (گواهی عدم امکان سازش) هر کدام از زوجین حتی اگر توافق نامه ، وکالتنامه یا دادخواست را امضاء کرده باشند، در صورت پشیمانی رای طلاق توافقی صادر نمی شود.
اما پس از صدور رای طلاق تفاهمی بر طبق مواد ۳۵ و ۳۶ قانون حمایت خانواده اگر زوج (مرد) پشیمان شود و به دفترخانه برای ثبت طلاق نیاید امکان ثبت طلاق وجود نخواهد داشت مگر این که زن از مرد در ضمن رای دادگاه یا به صورت وکالت در طلاق (حق طلاق) وکالت در مراجعه به دفترخانه برای ثبت طلاق داشته باشد.
اما اگر زوجه (زن) بعد از صدور رای طلاق توافقی (گواهی عدم امکان سازش) پشیمان شود زوج می تواند بدون حضور او به یکی از دفاتر ثبت طلاق مراجعه کند و طلاق را ثبت نماید البته باید دانست که در صورتی که طلاق خلعی باشد زوجه می تواند در ایام عده (سه ظهر) از زمان ثبت طلاق به آنچه بذل کرده از مهریه یا غیر آن، مراجعه کند.
توجه داشته باشید که در عمل اگر زوجه یا وکیل او در دفترخانه طلاق برای ثبت حاضر نشوند محضر طلاق از شعبه ای که رای را صادر کرده در این خصوص استعلام میکند و عمده محاکم خانواده اجازه ثبت طلاق بدون رضایت زوجه را نمی دهند. اگر چه که قانون این اجازه را داده است و قاضی و سردفتر تخلفی مرتکب نمیشوند.
نکته: در طلاق توافقی خلعی اگر زن باکره و یا یائسه نباشد، از فاصله ثبت طلاق تا پایان عده می تواند به آنچه بذل کرده رجوع کند. برای جلوگیری از این کار می بایستی از دادگاه درخواست کرد که در رای گنجانده شود زن حق رجوع به مابذل ( آنچه را که بذل کرده) را از خود ساقط کرده است -اصطلاح حقوقی است – و یا اینکه مهریه را ابراء کند. این مطلب که زن میتواند به مهریه بذا شده فقط در مدت عده به مهریه رجوع کند بعضی از آقایان را دچار نگرانی کرده است جواب این است که اولا مدت آن فقط در ایام عده است و ثانیا سردفتر طلاق رجوع به مهریه را به اطلاع میرساند و این امکان حقوقی برای مرد وجود دارد که او هم با توجه به عوض شده نوع طلاق در همان مدت به زن روجع کند و طلاق از بین برود
بدیهی است که زن دوشیزه (باکره ) عده ندارد و امکان رجوع هم متصور نیست. مگر اینکه دوباره عقد کنند. توضیح اینکه تا ۳ بار امکان عقد و طلاق برای یک زن و شوهر در فقه شیعه وجود دارد و در فرض نادر که برای بار چهارم بخواهند عقد کنند نیاز به محلل است.
نکته : توافقنامه طلاق توافقی اگر حتی به امضاء طرفین رسیده باشد ولی منجر به ثبت طلاق نشود و یکی از طرفین پشیمان شود اثر حقوقی ندارد و از درجه اعتبار خارج است. به عبارت دیگر هر نوشته ای حتی رای دادگاه اگر منجر به ثبت رسمی طلاق نشود باطل است البته بعد از سه ماه . مثلا زوجه میپرسد که اگر بنویسیم مهریه را بخشیدم یا بذل کردم ولی شوهرم پشیمان شود وضعیت مهریه چه میشود؟ جواب این است که مهریه پابرجاست مگر اینکه طی سند رسمی مستقلی – در فرض – در قبال گرفتن وکالت برای طلاق، مهریه بخشیده یا ابراء شده باشد.
ولی به این نکته مهم توجه کنید که اگر واقعا مهریه را دریافت نکردید یا سند رسمی اقرار به دریافت مهریه نداده اید ، در اعلام توافق ها و یا صورتجلسه دادگاه و وکیل ننویسید که مهریه را دریافت کرده اید زیرا ممکن است به هر دلیلی طلاق انجام نشود ولی از نوشته ای که زوجه داده یا امضاء کرده مبنی بر دریافت مهریه سوء استفاده شود ما با نمونه این پرونده برخورد کرده ایم. و مورد سوء استفاده طرف مقابل قرار گرفت.
نکته: اگر زن باکره (دوشیزه) باشد دادگاه های تهران فقط گواهی بکارت پزشکی قانونی را معتبر می دانند و اگر باکره نباشد صرف جواب آزمایش بارداری کفایت می کند. مگر اینکه زن یائسه باشد سن ملاک در یائسگی ۵۰ سال است. اگر زوجه باردار و دارای حمل باشد منعی برای صدور حکم طلاق نیست.
قرارداد الکترونیک وکالت و سامانه ثنا چیست؟
هر شخصی که میخواهد در دادگاه پرونده داشته باشد از جمله شرایط طلاق توافقی است لازم است در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشد حتی اگر عضویت مربوط به سالهای قبل باشد. در طلاق نیز این اجبار وجود دارد و زن و شوهر حتی با داشتن وکیل باید شماره ملی آنها در سامانه مذکور تعریف شده باشد. ثبت نام هم بسیار راحت است به نزدیکترین دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید . لیست آن را در سایت عدل ایران یا گوگل جستجو کنید.
ممکن است که برای کسی سوال باشد که در مواردی که وکالت طلاق وجود دارد و همسر خارج کشور است و یا همکاری نمیکند چه باید کرد ؟
مطلقا نگران نباشید این موضوع نیز به راحتی توسط وکیل انجام میشود. همانطور که میدانید زن نیز به مرد میتواند وکالت برای طلاق بدهد. از این موارد چه اینکه وکالت در خارج کشور تنطیم شده باشد یا در دفتر اسناد رسمی داخل کشور ما پرونده بسیار داشته ایم. پس هر کدام از زن و شوهر میتوانند به هر شخصی حتی به همسر خود وکالت برای طلاق بدهد فقط ثبت درخواست طلاق توافقی منوط به تفویض وکالت به وکیل رسمی دادگستری است.
خوشبختانه با جمع شدن ابلاغ های قدیمی و راه اندازی ابلاغ الکترونیک (ثنا) گام موثری توسط قوه قضاییه برداشته شد از طرفی به جای وکالت های قدیمی وکلای دادگستری، قراردادها الکترونیکی شده است به این صورت که با درخواست وکالت در موضوع خاص مثلا طلاق از سوی وکیل کدی از طریق پیامک برای موکل از طریق سامانه ثنا برای موکل یا وکیلی که وکالت محضری از او دارد ارسال میشود که با اعلام آن کد به وکیل، قرارداد وکالت ثبت میشود. مضافا بر اینکه موکل هر زمان که بخواهد میتواند از مفاد قرارداد و مراحل رسیدگی پرونده خود مطلع شود. بنابراین اگر موکل خارج کشور ثنا ثبت نام نکرده باشد مهم نیست و ثبت نام وکیل محضری او در طلاق در سامانه ثنا کفایت میکند.
بنابراین با این توضیح الزامی به حضور فیریکی موکل در دفتر وکالت از بین رفته است اگرچه که بهتر است برای امضاء توافقنامه طلاق توافقی، زوجین حضور پیدا کنند اما با وجود قرارداد الکترونیک وکالت مثلا میتوان از شهرستان هم به ما در تهران به عنوان وکیل دادگستری رسمی وکالت داد. در این اواخر خیلی از موکلین که به هر دلیل علاقه دارند مراحل طلاق توافقی در تهران و توسط وکلای پارسای انجام شود از طریق تلفن و سامانه ثنا و قرارداد الکترونیک که توصیح داده شد به ما وکالت میدهند و نیاز به حضور ایشان در تهران نیست.
پس اگر در شهرستان زن و شوهر توافق کنند میتوانند به وکیل طلاق در تهران وکالت بدهند بدون حضور خودشان؟ بله
طلاق توافقی و امکان پاک کردن طلاق از شناسنامه:
پس از ثبت طلاق، در صورت عدم نزدیکی زوجین با ارائه حکم دادگاه و طلاقنامه به اداره ثبت احوال زوجین می توانند شناسنامه را تعویض کرد و شناسنامه سفید اخذ کرد و در صورت نزدیکی زوجین فقط با ثبت ازدواج بعدی شناسنامه تعویض خواهد شد. نوع طلاق باید بائن غیر مدخوله باشد.
همانطور که میدانید گروه وکلای پارسای صرفا متمرکز در دعوی مرتبط با خانواده می باشند. در این راستا تمامی مطالب این سایت در خصوص دعاوی خانواده ، و رویه دادگاهها به زبان ساده است.
شایان ذکر است آنچه گفته شد صرفا رویه دادگاه های خانواده تهران است در خصوص سایر شهرستاها بهتر از دادگاه یا وکلای شهر مربوطه کسب اطلاع کنید. با اگر قصد ثبت مراحل طلاق در تهران را دارید با ما تماس بگیرید.
آیا امضا توافق های زوجین و یا امضا دادخواست و یا حضور در غربالگری و مشاوره التزام و الزامی برای طرفین به وجود می آورد؟
خیر. در بالا توضیح داده شد که تا قبل از ثبت رسمی در دفترخانه طلاق هر کدام از زوجین که پشیمان شود در هر مرحله پرونده متوقف خواهد شد حتی اگر توافق مکتوبی در راستای طلاق انجام شده باشد. چندی قبل یکی از مراجعین محترم پرسیده بود که من در منزل یکی از اقوام در حضور شاهدین توافقی برای طلاق نوشتیم و در آن از مهریه خود گذشتم و بذل کردم. ولی الان به هر دلیل تمایل به جدایی ندارم آیا همسرم از آن نوشته می تواند سوء استفاده ای کند؟ به ایشان جواب داده شد تا زمانی که رای طلاق توافقی ثبت نشده همه توافق های سابق بلا اثر است.
نکته مهمی که باید توجه داشته باشید اینکه بیشتر شعب دادگاه خانواده تهران صرفا در رای دادگاه، توافق های مرتبط با موضوع زوجیت را انعکاس می دهند و البته به درستی از پذیرش سایر توافق های خارج از موضوع ازدواج خودداری می کنند. ما در هنگام قبول وکالت این موضوع را به موکلین گوشزد می کنیم. به عنوان مثال زن و شوهر به صورت شراکتی و مشاع در آپارتمانی شریک هستند. زوجین تمایل بسیار دارند که در این خصوص هم تعیین تکلیف شود که در هنگام طلاق، جدایی اموال هم انجام شود. اما همانطور که گفته شد این موضوع خارج از صلاحیت دادگاه خانواده است و ارتباطی به موضوعات مرتبط یا زوجیت و طلاق ندارد. اما خوب است که دانسته شود که زوجین می توانند در خصوص آن مسائل با یکدیگر توافق مکتوب داشته باشند. و این قرارداد به عنوان سند عادی بین آنها با امضاء دارای اعتبار قانونی در دادگاه است.
بررسی امکان تغییر توافقات طلاق توافقی قبل و بعد از رای:
فرض کنید که زن و شوهری بین خود یا توسط وکیل، توافقات طلاق توافقی را تنظیم کرده اند ولی در جریان دادرسی بخواهند آن را تغییر دهند و یا این که زوجین توافقات خود را در متن دادخواست نوشته اند اما بعد از ارجاع دادخواست به شعبه بخواهند بعضی قسمت ها را تغییر دهند، آیا امکان پذیر است؟ جواب این است که قطعا امکان پذیر است توافق نهایی زوجین ملاک و معیار برای دادگاه خواهد بود.
سوال دیگر این است که زوجین یا وکلای آن ها رای قطعی طلاق توافقی (گواهی عدم امکان سازش) را اخذ کرده اند و هنوز در مهلت ۳ ماه اعتبار رای دادگاه برای مراجعه به محضر باشند ولی در این مدت زوجین قصد دارند توافقات طلاق توافقی خود را اصلاح نمایند.
در بادی امر ممکن است با توجه به صدور رای قطعی دادگاه مبنی بر توافقات قبلی این موضوع غیر ممکن به نظر آید و بعضی فقط چاره کار را در اخذ رای جدید طلاق توافقی ببینند. اما باید به این نکته اشاره کرد که دادگاه گواهی عدم امکان سازش صادر می کند و به دفترخانه طلاق اجازه ثبت طلاق می دهد اما زوجین می توانند با اقرار کتبی خود در محضر طلاق توافقات را عوض کنند و آنچه در سند طلاق نوشته می شود بر طبق توافقات جدید باشد.
البته باید توجه داشت که در این مورد ماهیت نوع طلاق نبایستی در اثر تغییر توافقات، عوض شود. به عنوان مثال قسمتی از توافق مندرج در رای دادگاه چنین است که زوج مبلغ ۵۰ میلیون تومان معادل … سکه به زوجه پرداخت نماید و باقی مانده مهریه به صورت هر دو ماهانه یک سکه پرداخت شود اما در محضر طلاق توافق می کنند که زوجه صد میلیون تومان معادل … سکه پرداخت کند و نسبت به باقی مانده زوجه ذمه شوهر را بری کند.
اما پس از ثبت در محضر امکان تغییر توافقات برای زن و شوهر سابق وجود دارد؟
این هم جواب مثبت است به این صورت که حتی بعد از ثبت طلاق در محضر هم زن و شوهر سابق می توانند طی صورتجلسه ای که به امضاء آن ها می رسد توافقات قبلی خود را تغییر دهند. بعدا این سند عادی که به امضاء ایشان رسیده است در دادگاه قابلیت استناد دارد.
قانون جدید حق طلاق زن
در بند «الف» این عقد نامهها آمده است: ضمن عقد نکاح خارج لازم زوج شرط کرد هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نبود، زوج موظف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با او به دست آورده است طبق نظر دادگاه بلاعوض به زوجه منتقل کند.
در بند «ب» آن نیز ضمن عقد نکاح خارج لازم زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر میدهد که زن در صورت تحقق شرایطی، از ناحیه مرد وکیل است خودش شخصاً یا با انتخاب فرد دیگری به عنوان وکیل به دادگاه مراجعه کند و پس از اثبات ادعا، درخواست طلاق کند.
شروط ضمن عقد نکاح شامل 12 شرط است که به آن شروط دوازده گانه عقد نکاح میگویند. شروط حق طلاق زن عبارتند از :
1- زن میتواند از دادگاه تقاضای صدور طلاق کند، در صورت خودداری شوهر از دادن خرجی زن و انجام سایر حقوق واجب زن به مدت 6 ماه.
2- دومین شرط ذکر شده در عقدنامه که به زن اجازه طلاق میدهد، بدرفتاری زوج است به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل کند.
3- سومین شرطی که با وجود آن زن اختیار طلاق دارد، بیماری خطرناک غیر قابل درمان مرد است در حدی که سلامت زن را به خطر اندازد.
4- شرط چهارم حق طلاق زن دیوانه بودن مرد است در زمانی که امکان فسخ وجود ندارد.
5- پنجمین شرط مندرج در عقدنامه، اشتغال مرد به کاری است که به حیثیت و آبروی زن و مصالح خانوادگی او لطمه بزند در این صورت زن میتواند تقاضای طلاق کند.
6- محکومیت شوهر به مجازات 5 سال حبس یا بیشتر، یا به جزای نقدی که بر اثر ناتوانی از پرداخت، منجر به 5 سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعاً منتهی به 5 سال بازداشت یا بیشتر شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد نیز یکی دیگر از شروط ضمن عقد نکاح است که به زن امکان مطلقه شدن را میدهد.
7- ابتلاء زوج به هر گونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خللی وارد آورد و ادامه زندگی را برای زوجه دشوار کند مانند اعتیادی که منجر به بیکاری مرد، فروش اثاثیه منزل و وارد نمودن ضرر به سلامت جسمی و روحی زن و فرزند شود.
8- هشتمین شرطی است که به استناد آن زن حق طلاق مییابد. چنانچه زوج زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند یا اینکه 6 ماه متوالی بدون عذر موجه غیبت کند، زن میتواند با مراجعه به دادگاه و بدون حضور شوهر طلاق خود را ثبت کند.
9- از جمله مواردی که دادگاه تقاضای زن را برای طلاق میپذیرد و در عقدنامه نیز ذکر شده، محکومیت قطعی زوج بر اثر ارتکاب به جرم و اجرای هر گونه مجازات اعم از حد و تعزیر است که مغایر با حیثیت و شئون خانوادگی زن باشد تشخیص این امر نیز با توجه به وضع و موقیعت زن و عرف و موازین دیگر با دادگاه است.
10- دهمین شرط از شروط دوازده گانه عقد نکاح، بچهدار نشدن مرد پس از گذشت 5 سال از زندگی مشترک به جهت عقیم بودن یا عوارض جسمی دیگر است که در این صورت زن میتواند تقاضای طلاق کند.
11- همچنین چنانچه زوج مفقودالاثر شود و ظرف 6 ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود نیز دادگاه حکم طلاق را صادر میکند.
12- آخرین شرطی که زوج در عقدنامه آن را امضا می کند و اختیار طلاق را به همسرش میدهد، ازدواج مجدد مرد بدون اجازه همسر است که در صورت وقوع این مورد، زن حق طلاق را از مرد میگیرد.
حق طلاق زن
بر اساس این گزارش، زن علاوه بر شرایط مندرج در قباله ازدواج میتواند حق سکونت که اختیار تعیین محل سکونت را به زن واگذار می کند، حق تحصیل و حق اشتغال یا هر شرطی که مخالف اقتضای عقد نکاح نباشد را در سند ازدواج خود با توافق شوهر درج کند.
با تحقق یکی از شرایط دوازده گانه و اثبات آن در دادگاه، زن میتواند با استفاده از وکالت ضمن عقد با مراجعه به دادگاه خانواده و طی تشریفات قانونی نسبت به اجرای طلاق اقدام کند.
در مواردی هم اتفاق میافتد که مرد و زن بر سر داشتن حق طلاق زن بدون هیچ پیششرطی رضایت دارند یا زنانی در پی دریافت این حق هستند که این مورد خارج ار این دوازده شرط در صورتی محقق میشود که مرد در دفاتر استاد رسمی «وکالت در طلاق» یا حق طلاق زن را به زن بدهد که در این صورت زن هر زمانی و فارغ از هر پیششرطی میتواند از دادگاه تقاضای طلاق کند.