شرایط اضطراری در بورس|تعطیلی سه روزه بازار سهام

بورس دچار اتفاقی هولناک و یکروزه شد.بورس به دنبال بازگشت اعتماد مردم است.بورس دوباره جذاب می شود؟بورس به دنبال شکستن مقاومت‌های سر راه خود است.بورس مهمترین بازار سرمایه دولتی در ایران است.

تعطیلی بازار بورس به دلیل اضطراری ریزش شاخص

در پی کاش پنج درصدی شاخص کل بورس طی امروز؛ رئیس سازمان بورس گفت که قصد بستن بازار را ندارد ولی طبق بند سه ماده چهار دستورالعمل نحوه تشخیص شرایط اضطراری موضوع ماده ۳۲ قانون بازار اوراق بهادار در صورتی که بازارهای بورس یا خارج از بورس (بازار پایه) در طول یک روز معاملاتی بیش از پنج درصد کاهش داشته باشد، سازمان بورس و اوراق بهادار مجاز است با تشخیص شرایط اضطراری موضوع را برای تصمیم گیری جهت تعطیلی سه روزه بازار سرمایه در شورای عالی بورس مطرح کند.

ریزش 125 هزار واحدی شاخص بورس در یک ساعت

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در یک روند کاملا ریزشی امروز با کاهش بی‌سابقه 125 هزار و 760 واحد همراه شد و نسبت به روز قبل 5 درصد افت کرد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران بعد از ریزش روز گذشته، امروز هم در یک روند کاملا ریزشی قرار گرفت، به گونه‌ای که شاخص کل در پایان معاملات با از دست دادن 125 هزار و 760 واحد معادل 5.1 درصد منفی به رقم 2 میلیون و 314 هزار و 407 واحد رسید.

همچنین شاخص هم‌وزن بورس امروز با کاهش 37 هزار و 11 و احد به رقم 803 هزار و 326 واحد رسید.

ارزش روز بازار به بیش از 8 میلیون و 556 هزار میلیارد تومان رسید.

معامله‌گران امروز بیش از 13.9 میلیارد سهام، حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب 793 هزار فقره معامله و به ارزش 11 هزار و 41 میلیارد تومان داد و ستد کردند.

امروز نمادهای فولاد مبارکه، پتروشیمی خلیج‌فارس، ملی‌مس، گل‌گهر، چادرملو، پالایش نفت اصفهان و سرمایه‌گذاری غدیر که قبلا جزو شاخص‌سازها بودند، با بیشترین اثر کاهشی در شاخص بورس ظاهر شدند.

در فرابورس ایران هم شاخص کل امروز با کاهش 1343 واحد به رقم 29 هزار و 447 واحد رسید.

ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران به بیش از یک‌میلیون و 638 هزار میلیارد تومان رسید.

ارزش بازار پایه فرابورس هم به 498 هزار میلیارد تومان بالغ شد.

معامله‌گران امروز بیش از 8.4 میلیارد سهام و اوراق مالی در قالب 247 هزار فقره معامله و به ارزش 234 هزار میلیارد تومان داد و ستد کردند.

البته لازم به یادآوری است مطابق روال دوشنبه‌ها امروز هم عملیات بازار باز در شبکه بانکی انجام شد که طی آن 2.6 میلیارد اوراق بدهی دولت در قالب 314 فقره معامله و به ارزش بیش از 227 هزار میلیارد تومان بین شبکه بانکی داد و ستد شد که صرفا ارقام آن در معاملات فرابورس نمایش داده می‌شود، وگرنه در فرابورس معاملات سهام به میزان 3.5 میلیارد در الب 192 هزار معامله و به ارزش 2 هزار و 522 میلیارد تومان بوده و اوراق مالی اسلامی به میزان 13.8 میلیون ورقه در قالب 576 فقره معامله و به ارزش 1180 میلیارد تومان بوده است. 

در فرابورس ایران نمادهای پتروشیمی مارون، سنگ‌آهن گوهرزمین، مالی سپهر صادرات، فولاد هرمزگان، صباتأمین و پتروشیمی زاگرس به ترتیب بیشترین اثر کاهشی در شاخص فرابورس را از خود به جای گذاشتند.

به گزارش فارس، کارشناسان می‌گویند یکی از دلایل افت بازار در دو روز گذشته فروش سهام با هدف ثبت‌نام در قرعه‌کشی خودرو به شمار می‌رود، از طرفی جریان نقدینگی به سمت بازار املاک و آپارتمان و زمین حرکت کرده است و این علامت خوبی برای اقتصاد به شمار نمی‌رود. دولت باید از بازار شفاف سرمایه با هدف تأمین نقدینگی برای تولید حمایت کند. به هر حال سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه همراه با ریسک و نوسان است و قبل از خرید و فروش سهام باید با افراد خبره مشورت شود و با تحلیل اقدام به خرید و فروش سهام شود.

چرا شاخص بورس نزولی شد؟سهامداران نباید تصمیمات هیجانی بگیرند

تهران- ایرنا- عضو سابق شورای عالی بورس با بیان اینکه روند فعلی بورس با سال ۹۹ متفاوت است، گفت: نوسان در ذات بازار سرمایه است و سهامداران نباید تحت تاثیر ریزش فعلی شاخص بوس تصمیمات هیجانی بگیرند بلکه باید نگاه بلندمدت داشته باشند؛ زیرا بازار، بازدهی بسیار خوبی را در بلندمدت نصیب سهامداران می‌کند.

«شاهین چراغی» در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا روند فعلی معاملات بورس را مورد ارزیابی قرار داد و اظهار داشت: سهامداران و فعالان بازار نباید در بازه زمانی کوتاه و پس از یک ریزش سنگین اقدام به انجام تحلیل‌های مختلف از بازار کنند.

وی خاطرنشان کرد: شاخص بورس اخیراً تحت تاثیر روند صعودی که از ماه‌های پایانی سال گذشته و پایان تعطیلات نوروز آغاز شد، را تجربه و به بازدهی چشمگیری دست پیدا کرد؛ بنابراین امکان چنین ریزش و اصلاحی دور از ذهن نبود و مورد پیش‌بینی اکثر فعالان بازار قرار گرفته بود.

چراغی به وضعیت کلی اقتصاد کشور و تاثیر آن بر بازار سهام اشاره و خاطرنشان کرد: با توجه به وضعیت تورم در اقتصاد سال گذشته، میزان نقدینگی حاکم در کشور و نیز کنترل‌های انجام شده در نرخ ارز می‌توان گفت که آینده‌ای روشن پیش‌روی بازار سهام قرار دارد.

عضو سابق شورای‌عالی بورس به افزایش قیمت همه دارایی‌ها در اقتصاد کشور اشاره کرد و افزود: بازار سرمایه تحت تاثیر چنین اتفاقی از همه بازارها عقب افتاد و باعث شد تا در چند وقت گذشته رشد پرشتابی را تجربه کند و از لحاظ بازدهی خود را به دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری برساند.

وی اعلام کرد: ارزیابی‌های انجام شده حاکی از آن است که بازار سهام همچنان جا برای رشد دارد.

چراغی با بیان اینکه رشد انجام شده در بازار و در بازه زمانی کوتاه‌مدت باعث ترس سهامداران از ریزش احتمالی شاخص بورس شد، گفت: همیشه باید نگران نوسان سهام شرکت‌هایی باشیم که سهامداران خاص به آن ورود می‌کنند، زیرا این‌گونه سهامداران به محض ایجاد ترس در بازار اقدام به فروش هیجانی خواهند کرد و منجر به تشدید ریزش شاخص بورس در بازار می‌شوند.

ماهیت کلی بازار سهام نگران‌کننده نیست

عضو سابق شورای‌عالی بورس با تاکید بر اینکه با توجه به حجم نقدینگی موجود در کشور به هیچ عنوان جای نگرانی در ماهیت کلی بازار سهام وجود ندارد، افزود: مصوبه مجلس در خصوص عایدی سرمایه‌ها باعث شده تا بازار سرمایه تنها راه مردم برای سرمایه‌گذاری سرمایه‌هایشان باشد.

به گفته وی، کل ارزش بازار سهام حدود ۲۰۰ میلیارد دلار است که این عدد با توجه به وجود صنایع مختلف در کشور و نیز پتانسیل چشمگیر آنها در تولید عدد چندان بالایی نیست.

چراغی تاکید کرد: در ابتدا باید مقایسه‌ای بین صنایع مختلف در ایران با دیگر کشورها انجام شود، زیرا ایران به لحاظ قیمت تمام شده در تولید از موقعیت بسیار خوبی برخوردار است.

این کارشناس ارشد بازار سرمایه در واکنش به صحبت‌های مطرح شده مبنی بر اینکه تصمیمات سازمان بورس در بازار سهام منجر به ایجاد روند ریزش شاخص بورس شده است، گفت: در وضعیت فعلی نمی‌توان سازمان بورس را مقصر ریزش بازار دانست؛ زیرا شرایط روانی ایجاد شده در بازار باعث شد تا سهامداران دست به رفتارهای هیجانی و فروش سهام خود در بازار بزنند.

وی ادامه داد: بهتر است فعالان بازار به این موضوع توجه کنند که آیا رشد چند وقت گذشته بازار تحت تاثیر سخنان مسوولان دولتی یا سازمان بورس صورت گرفت؟ سهامداران در چند وقت گذشته بازار سهام را به دلیل عقب‌ماندگی از دیگر بازارهای به عنوان بازاری مناسب برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرده بودند، با توجه به چنین مساله‌ای نمی‌توان اعلام کرد که ریزش فعلی بازار سهام تحت تاثیر اقدامات دولت و سازمان بورس انجام شده است.

بازار سهام نیازمند چنین اصلاحی بود

چراغی با تاکید بر اینکه بازار سهام نیاز به چنین اصلاحی داشت، گفت: مسوولان در همه دولت‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که بازار سرمایه تنها راه توسعه اقتصاد کشور است، زیرا رونق بازار ثانویه منجر به ایجاد بازار اولیه می‌شود.

به اعتقاد عضو سابق شورای‌عالی بورس، این موضوع بسیار خوشایند است که دولت و مجموعه‌های دولتی را وادار به واگذاری سهام دولتی می‌کند تا مردم در خرید سهام مشارکت داشته باشند.

وی خاطرنشان کرد: عمده بازار سهام متشکل از سهام شرکت‌های ارزشمند است که دارای دارایی‌های قابل توجه هستند و این موضوع باعث شده تا هیچ‌گونه نگرانی برای سهام این شرکت‌ها در بازار سهام وجود نداشته باشد.

روند فعلی بورس متفاوت با سال ۹۹ است

چراغی روند فعلی معاملات بورس و شرایط حاکم در بازار را متفاوت با سال ۹۹ دانست و افزود: سهامداران نباید به دلیل نگرانی از تکرار دوباره معاملات ۲ سال گذشته اقدام به خروج از بازار کنند، زیرا رفتار هیجانی آنها می‌تواند زمینه تشدید ریزش شاخص بورس و افزایش ضرر و زیان آنها در بازار را فراهم کند.

عضو سابق شورای‌عالی بورس با تاکید بر اینکه از منظر کلی معاملات بورس جای نگرانی ندارد، ادامه داد: حجم نقدینگی کشور قابل مقایسه با ۳ سال گذشته نیست حتی می‌توان این پیش‌بینی را داد که با توجه به مصوبات مجلس وضعیت بازار سرمایه در سال آینده بهتر از امسال خواهد بود.

توصیه به سهامداران؛ تصمیمات هیجانی نگیرید

وی در پایان به سهامداران توصیه کرد و گفت: بهتر است سهامداران تحت تاثیر ریزش فعلی شاخص بوس تصمیمات هیجانی اتخاذ نکنند و نسبت به سرمایه‌گذاری در بورس نگاه بلندمدت داشته باشند، زیا کسب بازدهی مناسب از بورس نیازمند برنامه‌ریزی حداقل چهار ساله است.

چراغی خاطرنشان کرد: این افراد باید سیاست صبوری را برای سرمایه‌گذاری در بورس پیشه کنند، زیرا ریزش فعلی ایجاد شده در بازار موقتی است و می‌توان آینده‌ای روشن را برای این بازار متصور بود.

جزئیات بازار ریزشی وحشتناک بورس

بازار سهام با تابلویی تمام قرمز و در شرایطی که بیش از ۹۵ درصد از سهام، قفل در صف فروش بودند به کار خود در روز جاری پایان داد.

بازار سهام سومین روز کاری هفته را همانند روز گذشته، به نحوی آغاز کرد که بیش از ۹۰ درصد از سهام بازار به سرعت در صف‌های فروش قفل شدند؛ بنابراین در پایان معاملات امروز شاخص کل بورس اوراق بهادار با ریزشی ۱۲۵ هزار واحدی به ۲ میلیون ۳۱۴ هزار واحد رسید و دومین ریزش تاریخی بورس را ثبت کرد. همچنین شاخص کل هم وزن نیز ریزشی ۳۷ هزار واحدی را تجربه کرد و به ارتفاع ۸۰۳ هزار واحد رسید. لازم به ذکر است که در طول تاریخ بازار سرمایه، چنین ریزشی بی سابقه است.

گفتنی است سه نماد فولاد، فارس و فملی بیشترین تاثیر در شاخص کل بورس و سه نماد مارون، آریا و کگهر بیشترین تاثیر را در شاخص فرابورس داشته اند.

لازم به ذکر است که ارزش معاملات خرد در بازار امروز مورخ ۱۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲، مبلغ ۱۱ هزار میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بود. همچنین در پایان بازار امروز، حدود ۱۴.۵ هزار میلیارد تومان ارزش سفارش‌های سمت فروش در تابلو معاملات می‌باشد (در دامنه منفی تا مثبت) و حدود ۱ هزار میلیارد تومان هم سفارش در سمت خرید وجود دارد. همچنین حقیقی‌ها در روز جاری بیش از ۴ هزار میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج کردند.

در بازار بورس امروز ۳۰ نماد در محدوده‌ی مثبت و ۳۷۷ نماد در محدوده‌ی منفی و در بازار فرابورس ۲۹۲ نماد در محدوده‌ی مثبت و ۹۰ نماد در محدوده منفی معامله شدند.

گفتنی ست، مدت زمان زیادی که رسیدن شاخص کل بورس تهران به قله تاریخی ثبت شده در مرداد ۹۹ نگشته است. تاریخی که پس از آن رکوردی ۲.۵ ساله در بازار سهام حاکم شد و قیمت برخی از سهم‌ها حتی بیش از ۷۰ درصد ریزش کرد. در آن تاریخ نیز بسیاری از سهامداران فکر نمی‌کردند که شاید حباب بورس به طور ناگهانی تخلیه شود و برای جبران زیان‌ها ناچار باشند حدود سه سال منتظر بشینند آن هم در شرایطی که قیمت سایر دارایی‌ها رشد‌های پرمقدار و سریعی را تجربه می‌کردند. حالا نیز سهامداران نگران تکرار همان تجربه سال ۹۹ هستند.

آیا معاملات امروز بورس ابطال می‌شود؟

با کاهش پنج درصدی شاخص کل بورس، سازمان بورس مجاز است معاملات امروز را ابطال کند.

طبق دستورالعمل اجرایی شرایط اضطراری موضوع مادة (۳۲) قانون بازار اوراق بهادار، سازمان بورس مجاز است در صورتی که شاخص کل طی یک روز پنج درصد کاهش یا افزایش داشته باشد، معاملات آن روز را ابطال کند، اما این موضوع قانون نبوده و یک دستورالعمل بوده و سازمان بورس می‌تواند این کار را انجام داده یا ندهد.

ماده یک:

سازمان بورس و اوراق بهادار مجاز است در صورت وقوع شرایط اضطراری و در راستای حمایت از حقوق و منافع سرمایه گذاران و حفظ بازار شفاف، منصفانه و کارا، دستور تعطیل و یا توقف تمام یا بخشی از معاملات هر یک از بورس‌ها یا بازار‌های خارج از بورس را حداکثر به مدت سه روز کاری صادر نماید.

بند سه:

در صورتی‌که ارزش بازار بورس یا بازار خارج از بورس طی مدت حداکثر یک روز کاری به میزان پنج درصد کاهش یا افزایش داشته باشد.

توقف‌های موضوع ماده ۴ صرفاً با موافقت سازمان و تحت شرایط زیر انجام می‌گیرد:

بند سه:

در خصوص بند ۳، بورس یا بازار خارج از بورس شرایط توقف خودکار معاملات را در صورت بروز شرایط مذکور فراهم می‌نماید.

ماده دو:

در صورتی که سازمان تشخیص دهد که به دلیل بروز شرایط اضطراری تعطیلی و یا توقف انجام معاملات هر یک از بورس‌ها یا بازار‌های خارج از بورس به مدتی بیش از ۳ روز کاری ضرورت دارد باید پیشنهاد تداوم تعطیلی و یا توقف انجام معاملات را قبل از پایان روز کاری سوم به شورا ارائه نماید. به هر ترتیب تداوم مدت مزبور صرفاً پس از موافقت شورا امکان پذیر خواهد بود.

شرایط اضطراری شرایطی است که:

الف) در اثر وقوع آن ارائه خدمات مربوط به معاملات و یا تسویه غیرممکن گردد یا برای آن تهدید جدی ایجاد شود.

ب) عدم شفافیت اطلاعاتی یا معاملاتی که منجر به ایجاد مخاطرات جدی برای منافع سرمایه‌گذاران گردد.