شیر منبعی غنی از کلسیم، سدیم، کربوهیدرات و نوعی قند ساده به نام لاکتوز، پروتئین‌ کازئین، پروتئین‌ آلبومین، پروتئین‌ گلوبولین، ویتامین آ، ویتامین کا، ویتامین B12، چربی‌، اسیدهای آمینه و آنتی اکسیدان است که اغلب توسط متخصصان تغذیه شیر به عنوان وعده غذایی کامل معرفی می‌شود.

ارزش غذایی شیر

شیر را به عنوان یک غذای کامل می‌شناسند که حاوی ۱۸ ماده از ۲۲ ماده ضروری برای بدن انسان است. شیر نسبت به هر غذای دیگری در رژیم غذایی روزمره ما در هر کالری مقدار بیشتری کلسیوم، منیزیوم، فسفر، پتاسیوم، زینک و پروتیین دارد. شیر همچنین حاوی آهن، سلنیوم، ویتامینB6، ویتامین E، ویتامین K، ریبوفلاوین (ویتامین B2)، تیامین (ویتامین B1)، نیاسین و چربی است.

بهتر است شیر را همراه با ترکیباتی مانند زردچوبه، دارچین، عسل و غیره میل بفرمایید تا خواص و تأثیر آن بیشتر شود. مادرها اغلب با این جمله که شیر باعث می‌شود قوی و بزرگ شوید، فرزندان را به نوشیدن شیر تشویق می‌کنند.

بهترین زمان برای خوردن شیر       

این نوشیدنی لبنی همچنین حاوی ملاتونین است که چرخه خواب و بیداری را تنظیم می‌کند. کارشناسان معتقدند که شیر به دلیل کلسیم فراوانی که دارد، باعث حفظ سلامت استخوان و دندان شده و جالب است بدانید که میزان جذب این ماده معدنی در شب بالاتر است.

خوردن شیر در صبح

یکی از بهترین زمان‌ها برای مصرف شیر، صبح است، به دلیل آن ‌که مصرف شیر در صبح به بدن کمک می‌کند تا در طول روز، انرژی کافی برای انجام کارهای خود داشته باشید. با مصرف شیر در صبح، همچنین کلسیم بیشتری جذب بدن می‌شود.

به علاوه مواد مغذی موجود در شیر، فواید زیادی برای سلامتی دارند که برای جذب بهتر آن، می‌توانید شیر را در وعده صبحانه، گرم بنوشید.

خوردن شیر در عصر

نوشیدن شیر در عصر، برای افراد میانسال بسیار مفید است و به افزایش قدرت بدنی‎ آنها کمک می‌کند. همچنین، مصرف شیر برای افرادی‌که مشکلاتی مثل بدن درد، ضعف بینایی و سنگ کلیه دارند، بسیار مفید است.

البته ناگفته نماند که مصرف شیر در وعده عصرانه برای افزایش انرژی کودکان هم مفید است.

خوردن شیر بعد از غذا

ممکن است فکر کنید که مصرف شیر بعد از وعده غذایی مفید نیست و مشکلاتی به‌ دنبال دارد، در حالی‌که مصرف شیر بعد از وعده‌ی غذایی به هضم غذا کمک می‌کند. برای آن‌که شیر در هضم غذا تاثیر بیشتری بگذارد، آن را به صورت گرم بنوشید.

تأثیر شیر خوردن بر بدن قبل از خواب

1. نوشیدن یک لیوان شیر قبل از خواب می‌تواند یک روش عالی برای کاهش استرس باشد. لاکتیوم موجود در شیر با کاهش فشار خون، شل شدن عضلات و کاهش سطح کورتیزول، استرس را کم کرده و باعث ایجاد حس آرامش می‌شود.

   به مکمل‌های ساخته شده از پروتئین کازئین شیر، لاکتیوم می‌گویند که برای کمک به کنترل استرس و اضطراب گیرنده‌های مغزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

2. شیر حاوی ویتامین ب12 است که در انعطاف‌پذیری و جوان سازی پوست نقش دارد و پوست را در برابر بیماری‌های پوستی مقاوم می‌کند.
3. نوشیدن شیر قبل از خواب بر میزان کیفیت خواب شب تاثیر دارد. شیر دارای تریپتوفان و پپتیدهای زیست فعال است که بر روی الگوی خواب تأثیر مثبت می‌گذارد. نوشیدن یک لیوان شیر قبل از خواب به بسیاری از افرادی که در خواب شب مشکل دارند کمک می‌کند.
4. پروتئین‌ های موجود در شیر باعث پایین آوردن سطح کلسترول بد خون و بالا بردن سطح کلسترول خوب خون می‌شود. از آنجایی که شیر حاوی ویتامین آ، ویتامین د و ماده معدنی کلسیم است، نوشیدن شیر قبل از خواب شب به سلامت قلب کمک می‌کند
5. با نوشیدن شیر در شب به کاهش وزن کمک خواهید کرد. نوشیدن شیر در شب احساس سیری را در شما القا کرده که از بیدار شدن شما به دلیل گرسنگی جلوگیری می‌کند و دیگر به سمت خوردن خوراکی‌های چاق‌کننده نخواهید رفت.
6. شیر میزان بالایی از ویتامین د دارد که برای جذب کلسیم لازم است و این مساله در سلامت استخوان‌ها نقش بسیاری دارد و در نتیجه از بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.
7. هورمونی که چرخه خواب و بیداری را تنظیم می‌کند ملاتونین نام دارد که در شیر نیز یافت می‌شود. سطح هورمون ملاتونین در هر فرد متفاوت است. به‌طور معمول بعد از غروب آفتاب سطح هورمون ملاتونین در بدن افزایش یافته و به مغز شما هشدار می‌دهد که زمان خواب فرا رسیده است. اگر مغز شما هنگام خواب به اندازه بدن شما خسته نیست، یک لیوان شیر قبل از خواب می‌تواند باعث افزایش سطح هورمون سروتونین شده تا احساس آرامش کنید و کمک می‌کند تا راحت‌تر به خواب بروید.
8. نوشیدن شیر قبل از خواب باعث می‌شود تا صبح با انرژی بیشتری از خواب بیدار شوید و در طی روز سرحال‌تر باشید.
9. ترکیب جادویی عسل و شیر برای سلامتی مفید است. یکی از فواید نوشیدن شیر با عسل قبل از خواب این است که به هضم غذا کمک می‌کند. ترکیب شیر با عسل به عنوان یک پروبیوتیک عمل کرده که می‌تواند رشد باکتری‌های خوب را تقویت کند.
10. نوشیدن شیر گرم با کمی زردچوبه قبل از خواب شب می‌تواند علاﺋم سرماخوردگی را تسکین دهد. خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی ترکیب شیر و زردچوبه روند بهبودی را تسریع می‌کند.
11. اسید آمینه تریپتوفان در بدن نقشی اساسی در تولید سروتونین دارد که موجب کاهش میزان اضطراب شده و به دنبال نوشیدن شیر خوابی آرام خواهید داشت.

عوارض خوردن شیر

عدم تحمل لاکتوز شرایطی است که در آن فرد فاقد آنزیم لاکتاز است، که برای هضم مناسب قند موجود در شیر برای تجزیه آن لازم است.

بدن برخی از افراد، که به اندازه کافی لاکتاز تولید نمی کنند، نمی توانند لاکتوز را فراتر از دوران شیرخوارگی تحمل کنند.

عدم تحمل لاکتوز می تواند منجر به نفخ شکم یا اسهال هنگام مصرف شیر و فرآورده های شیر شود. اثرات منفی عدم تحمل لاکتوز بر دستگاه گوارش ممکن است جذب مواد مغذی از سایر غذاها را به خطر اندازد.

حساسیت به شیر یا حساسیت به پنیر با عدم تحمل لاکتوز متفاوت است. این ویژگی به یک واکنش ایمنی غیر طبیعی اشاره دارد که در آن سیستم ایمنی بدن یک آنتی بادی آلرژیک به نام آنتی بادی ایمونوگلوبولین تولید می کند.

حساسیت به شیر گاو می تواند باعث علائمی مانند خس خس سینه و آسم، اسهال، استفراغ و واکنش دستگاه گوارش شود. سایر واکنش ها شامل اگزما، ورم خارش یا التهاب در بینی است. در موارد شدید، می تواند منجر به خونریزی، ذات الریه و حتی آنافیلاکسی یک واکنش حساس و به احتمال زیاد کشنده شود.

مصرف بیش از حد پتاسیم یا فسفر، که هر دو در شیر به مقدار زیاد وجود دارد، می تواند به کسانی که کلیه های آنها کاملاً عملکردی ندارند آسیب بزنند. اگر کلیه ها نتوانند پتاسیم اضافی یا فسفر را از خون خارج کنند، می تواند کشنده باشد.

مصرف بیش از حد کلسیم به تنهایی در مصرف مواد غذایی نادر است، اما می تواند عوارض جانبی ناخواسته مانند یبوست، سنگ کلیه یا نارسایی کلیه ایجاد کند. این عوارض ممکن است در هنگام مصرف مکمل های کلسیم به وجود آید.

کلسیم اضافی همچنین ممکن است خطر رسوب کلسیم در شریانها را افزایش داده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش دهد، به خصوص هنگامی که مصرف منیزیم کم باشد.