امروز؛ قیمت بنزین آزاد می شود؟ | پرداخت یارانه جدید بنزین به همه خانوارها

پایگاه خبری خانه فوتبال:

افزایش قیمت بنزین طی سالهای اخیر باعث فشار اجتماعی شد. قیمت بنزین همواره صعودی و با تغییر همراه بوده است. قیمت بنزین در اقتصاد بسیار تاثیر گذار است. قیمت بنزین در نرخ کرایه موثر است. جزئیات جدید قیمت بنزین را در ادامه بخوانید.

قیمت بنزین

شورای اطلاع‌رسانی دولت اعلام کرد: دولت برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین ندارد و انتشار شایعات و برخی قیمت‌هایی که در رسانه‌ها انتشار می‌یابد صرفا حدسیات و سناریوسازی در این زمینه و عاری از حقیقت است.

شورای اطلاع‌رسانی دولت در جوابیه‌ای به روزنامه آرمان ملی که مطلبی درباره گران شدن بنزین منتشر کرده بود، اعلام کرد: برخلاف نظر نویسنده و کارشناس روزنامه آرمان ملی، با وجود افزایش چشمگیر مصرف بنزین پس از مهار کرونا، با مدیریت منابع موجود و ذخیره‌سازی‌های مناسب، همچنان نیازی برای واردات بنزین وجود ندارد. البته آنچه مسلم است اینکه اصلاح الگوی مصرف و مصرف بهینه و جلوگیری از قاچاق آن به عنوان یکی از احکام قوانین دائمی، جایگاه ایران را به عنوان یک صادرکننده بنزین و دیگر فرآورده‌ها تثبیت خواهد کرد.

انجام طرح‌های آزمایشی مانند اصلاح طرح یارانه بنزین و تخصیص یارانه بنزین برای همه در جزیره کیش، به منظور شناخت نواقص احتمالی طرح بوده و نتایج اجرای آن فارغ از موفق یا ناموفق بودن، ارتباطی با موضوع افزایش قیمت بنزین نداشته و ندارد و هر نوع تحلیلی بر این اساس فاقد صحت است.

در توضیحات شورای اطلاع‌رسانی دولت آمده است: آنچه تاکنون بارها بر آن تاکید شده این است که «در حال حاضر دولت برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین ندارد و انتشار شایعات و برخی قیمت‌هایی که در رسانه‌ها انتشار می‌یابد صرفا حدسیات و سناریوسازی در این زمینه و عاری از حقیقت است.» توصیه ما به رسانه‌ها و به ویژه روزنامه آرمان ملی به عنوان یک رسانه رسمی این است در خصوص قیمت بنزین، با تیترهای جنجالی و برآمده از شایعات، فضای فکری مخاطبان خود را بی‌جهت مشوش و آلوده به شایعات نکنند.

روزنامه آرمان ملی با رجوع به آرشیو خود می‌تواند به‌خوبی قضاوت کند که در چند ماه گذشته چند بار شایعه افزایش قیمت بنزین را بدون هیچ مستنداتی مطرح کرده که با گذشت مدت زمان نه چندان طولانی، خلاف واقع بودن آن مشخص شده است.

میزان تولید روزانه بنزین حدود ۱۰۰ میلیون لیتر در روز است و این در حالیست که میانگین مصرف سوخت در سال جاری ۹۶ میلیون لیتر روز است. البته در ماه‌های اسفند سال گذشته و فروردین امسال میانگین مصرف بنزین حتی تا ۱۳۰ میلیون لیتر در روز نیز پیش رفت.

فرآیند آزادسازی قیمت‌ها در آخرین مرحله شامل حال دارو شد و بسیاری بر این گمان هستند که بنزین نیز دیر یا زود آزاد خواهد شد و به احتمال زیاد از اوایل سال آینده این تصمیم دولت نیز اجرایی خواهد شد. اگر دولت بخواهد واقعا قیمت بنزین را آزاد کند باید هر لیتر به حول و حوش ۸ هزار تومان افزایش یابد در حالی که میانگین حداقل درآمد هر فرد زیر ۲۰۰ دلار است. در اروپا قیمت هر لیتر بنزین حدود ۱ یورو و ۳۰ سنت است، اما میانگین حداقل درآمد هر فرد آلمانی به عنوان مثال حدود ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ یورو در ماه است.

به نقل از انتخاب، فرآیند آزادسازی قیمت‌ها در آخرین مرحله شامل حال دارو شد و بسیاری بر این گمان هستند که بنزین نیز دیر یا زود آزاد خواهد شد و به احتمال زیاد از اوایل سال آینده این تصمیم دولت نیز اجرایی خواهد شد.

آبان ماه سال ۱۳۹۸ بود که دولت قیمت بنزین را افزایش داد یعنی قیمت هر لیتر یارانه‌ای به ۱۵۰۰ تومان و هر لیتر آزاد به ۳۰۰۰ تومان افزایش یافت. اجرای این طرح برای مدتی میزان مصرف بنزین در کشور را کاهش داد و از روزانه ۹۰ میلیون لیتر در سال ۱۳۹۸ به روزانه ۷۵ میلیون لیتر در سال ۱۳۹۹ رسید. اما روند صعودی مصرف بنزین دوباره از همین سال آغاز شد و اکنون مصرف روزانه به نزدیکی ۱۰۰ میلیون لیتر در روز رسیده است و کارشناسان می‌گویند اگر همین روند ادامه پیدا کند ایران سال آینده واردکننده بنزین خواهد بود.

طبق آمار میانگین مصرف سوخت خودروهای داخلی سه برابر میانگین استاندارد جهانی است. خودروهای داخلی روزانه ۲۵ میلیون لیتر بیش از میانگین مصرف جهانی می‌سوزانند و اگر قیمت لیتر بنزین را معادل میانگین نرخ جهانی یک دلار در نظر بگیریم خودروهای داخلی سالانه ۱۱ میلیارد دلار مازاد بر میانگین مصرف جهانی سوخت مصرف می‌کنند.

منتظر بنزین ۸ هزار تومانی باشیم؟

مصرف بنزین در کشور

از طرفی گفته می‌شود روزانه ۱۵ میلیون لیتر بنزین از کشور قاچاق می‌شود. به این ترتیب میزان هدر رفت بنزین حدود ۴۰ میلیون لیتر در روز است و اگر قیمت بنزین در ایران را ۲۰ هزار تومان در نظر بگیریم روزانه ۸۰۰ میلیارد تومان معادل ماهانه ۲۴ هزار میلیارد تومان از منابع کشور دود می‌شود و به هوا می‌رود. اگر بنزین را با نرخ جهانی حدود ۱ دلار و ۳۰ سنت در نظر بگیریم این رقم به حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد. این یعنی معادل پرداخت ۲۵ میلیون تومان یارانه در سال به یک خانوار چهار نفره.

مصرف بنزین در سال ۱۳۷۰ روزانه حدود ۲۵ میلیون لیتر بود و ۱۵ سال بعد یعنی در سال ۱۳۸۵ به ۷۵ میلیون لیتر رسید یعنی رشد ۲۰۰ درصدی.

یارانه پنهان

دولت مصارفی دارد تحت عنوان یارانه پنهان، یعنی یارانه‌ای که برای فروش ارزان سوخت در نظر می‌گیرد که در بودجه عمومی دولت قرار ندارد. رقم این یارانه برای سال ۱۴۰۰ رقم حیرت انگیز ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان بوده است!! بلکه درست شنیدید: ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان. فقط این یارانه از کل مصارف مربوط به بودجه عمومی و تبصره ۱۴ نیز بیشتر است. کل مصارف بودجه عمومی که شامل پرداخت‌های جاری، هزینه‌های عمرانی و بازپرداخت‌ها وام‌ها و قرض‌هاست رقمی حدود ۹۵۰ هزار میلیارد تومان است. رقم بودجه تبصره ۱۴ که شامل پرداختی دولت برای رفع محرومیت‌هاست حدود ۲۵۵ هزار میلیارد تومان می‌شود که جمع این دو معادل ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان است که باز هم از یارانه پنهان سوخت کمتر است.

از این ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان فقط سهم بنزین است تا بنزین با قیمت ارزان به مصرف‌کنندگان برسد. اگر قیمت حامل‌های انرژی واقعی شود و جمعیت ایران را مثلا ۸۰ میلیون نفر در نظر بگیریم سالانه رقمی بالغ بر ۱۶ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان (۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پینهان سوخت، تقسیم بر ۸۰ میلیون نفر) فقط از بخش سوخت به هر نفر می‌توان یارانه داد. یعنی یک خانوار چهار نفره می‌تواند سالی ۶۵ میلیون تومان دریافت کند.

قیمت بنزین بعد از آزادسازی چقدر است؟

حال پرسش این است که قیمت بنزین بعد از آزادسازی چقدر خواهد بود؟

طبق آمار در حال حاضر قیمت هر لیتر بنزین در کشورهای حوزه خلیج فارس بین ۱۴ هزار تومان تا ۱۷ هزار تومان متفاوت است که تقریبا اطراف ۵۰ سنت نوسان می‌کند. هر لیتر بنزین در کشور کویت حدود ۱۰ هزار تومان، در عراق حدود ۱۴ هزار تومان، در قطر حدود ۱۶ هزار تومان و در عربستان حدود ۱۷ هزار تومان است.

اگر نرخ ۱۵۰۰ تومان یارانه‌ای و ۳۰۰۰ تومان آزاد را در نظر بگیریم تنها دو کشور ونزوئلا و لیبی قیمت بنزین کمتری از ایران دارند و این در حالیسیت که قیمت هر لیتر بنزین صادراتی ایران تقریبا نزدیک به نرخ کشور کویت است.

طبق آمار گمرک ایران، ایران در یک ماهه اول سال ۱۴۰۱ حدود ۸۶ هزار تن بنزین به ارزش ۳۲ میلیون دلار صادر کرده که این رقم به معنای هر لیتر ۲۷.۵ سنت است یعنی حول و حوش ۸ هزار تومان که در واقع کمترین رقم بنزین در بین کشورهای حوزه خلیج فارس است. اگر ما نرخ پایه ۸ هزار تومان را برای هر لیتر در نظر بگیریم دولت به ازای هر لیتر بنزین آزاد حدود ۵ هزار تومان و به ازای هر لیتر بنزین یارانه‌های حدود ۶۵۰۰ تومان یارانه می‌دهد.

بنابراین اگر دولت بخواهد واقعا قیمت بنزین را آزاد کند باید هر لیتر به حول و حوش ۸ هزار تومان افزایش یابد در حالی که میانگین حداقل درآمد هر فرد زیر ۲۰۰ دلار است. در اروپا قیمت هر لیتر بنزین حدود ۱ یورو و ۳۰ سنت است اما میانگین حداقل درآمد هر فرد آلمانی به عنوان مثال حدود ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ یورو در ماه است.

اخباری در رسانه‌ها منتشر شده که روی بنزین لیتری حول و حوش ۲۰ هزار تومان گمانه‌زنی می‌کنند. در حالی که ایران هر لیتر بنزین صادراتی خود را به قیمت ۸ هزار تومان به فروش می‌رساند چگونه ممکن است که بخواهد هر لیتر بنزین را با نرخ حدود ۹۰ سنت در بازار داخل تعیین کند. هنوز معلوم نیست که نحوه محاسبه هر لیتر بنزین بعد از آزادسازی قیمت آن چقدر است؟ آیا قیمت فوب خلیج فارس محاسبه می‌شود؟ یا قیمت بنزین صادراتی ایران؟ یا اینکه افزایش قیمت بنزین بر اساس بهای تمام شده تولید در داخل کشور است؟ به همین دلیل باید منتظر تصمیم‌گیری دولت در این باره بود.

منبع: انتخاب

یک کارشناس انرژی گفت: صحبت از این است که دولت یارانه‌ای را در برابر این افزایش قیمت بنزین در نظر بگیرد و این یارانه‌ها نیز به واسطه تخصیص کارت انرژی به دست مردم برسد.

طرح بازتوزیع بنزین با هدف اختصاص بنزین یارانه‌ای (۱۵۰۰تومانی) به افراد به‌جای خودروها از ابتدای اسفندماه و به‌صورت آزمایشی در جزیره کیش آغاز شده است، ایده‌ای که بر مبنای توزیع عادلانه یارانه سوخت میان همه مردم طرح‌ریزی شده است، و البته از همان ابتدا هم انتقاداتی به‌واسطه ویژگی‌های منحصر به فرد منطقه آزمایشی منتخب آن (جزیره کیش) به‌همراه داشت.

سید احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت در نشست خبری چهارم مرداد، در خصوص سرنوشت این طرح گفت: "مکرراً عرض می‌کنم دستور کاری برای افزایش قیمت بنزین در سال جاری وجود ندارد."

خاندوزی اضافه کرد: "۵ ماه است که طرح آزمایشی بنزین اجرا و در زمان حاضر متوقف شده است، قرار است این طرح انجام‌شده بررسی شود و اگر نیاز به اصلاحات یا توسعه دارد صورت پذیرد، هنوز تصمیماتی اتخاذ نشده است."

وزیر امور اقتصادی و دارایی از ارائه این طرح و نتایج آن به رئیس جمهور خبر داد و گفت: "اگر هر تصمیمی هم گرفته شود، برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین در سال جاری نداریم‌."

ازاین‌رو، طرح بازتوزیع بنزین روی میز رئیس‌جمهوری است و بنابر تأکید وزیر اقتصاد، حتی اگر این طرح در دستور کار قرار گیرد نیز، امسال افزایش قیمت بنزین نخواهیم داشت.

نرسی قربان، کارشناس انرژی، در خصوص افزایش قیمت حامل‌های انرژی گفت: همه گیج هستند و نمی‌دانند چکاری می خواهند انجام دهند، افزایش قیمت حامل‌های انرژی بحث امروز و دیروز نیست بلکه در بیست سال گذشته مطرح بوده است و همواره صحبت از این موضوع بوده است که قیمت این حامل‌های انرژی همپای تورم حرکت نمی کند.

بنزین مسئله احساسی است که به سیاست متصل است

این کارشناس انرژی با اشاره به اینکه یک لیتر بنزین هزار و ۵۰۰ تومان است و یک لیتر آب ۶ هزار تومان است؛ گفت: به طور کلی قیمت حامل‌های انرژی با تورم حرکت نکرده است و همواره صحبت از این موضوع بوده است که این شکاف قیمتی را کاهش دهند اما بنزین یک مسئله احساسی است که به سیاست وصل می‌شود.

وی در ادامه با اشاره به اینکه همواره صحبت از این بوده است که قیمت حامل‌های انرژی را چگونه می‌توان بدون آسیب به طبقه فقیر بالا برد؛ گفت: طبقه پولدار مسئله‌ای برای قیمت بنزین ندارد اما برای قشر فقیر مردم ایران قیمت بنزین مسئله حیاتی است.

نرسی قربان در ادامه گفت: صحبت‌ها براین اساس است که دولت یارانه‌ای را در برابر این افزایش قیمت بنزین در نظر بگیرد و این یارانه‌ها نیز به واسطه تخصیص کارت انرژی به دست مردم برسد؛ ۲ تا ۳ میلیون تومان پول در آن کارت انرژی است که مردم می‌توانند به واسطه آن هزینه آب، برق، گاز و یا سوخت خود را پرداخت کنند.

این کارشناس حوزه انرژی در ادامه افزود: این راه حلی بوده است که در ده سال گذشته بر روی آن کار شده است و کارت‌های بنزین فعلی و کارت‌های ملی این قابلیت را دارند؛ با این وجود گفته می‌شود که عدالت در این فرایند اجرایی نمی‌شود چراکه فردی که ۵ خودرو دارد ۵ کارت بنزین می‌گیرد و بیشتر یارانه می‌گیرد و فردی که اصلا خودرویی ندارد نیز اصلا کارت یارانه نمی‌گیرد.

وی در ادامه افزود: اگر این کارت انرژی به این شکل توزیع شود، هیچ پول نقدی به سیستم تزریق نخواهد شد و تمام نقدینگی‌ها به دولت باز خواهد گشت و در پرداخت قبوض آب، گاز و یا برق خرج خواهد شد و آن وقت می‌شود هزینه بنزین را بالا برد تا به قیمت‌های واقعی نزدیک شوند اما در شرایط فعلی هیچ برنامه‌ای را برای افزایش قیمت حامل‌های انرژی نمی‌توان پیاده کرد.

قیمت حامل های انرژی برای صنایع بالا رفته است

نرسی قربان در ادامه با اشاره به اینکه قیمت حامل‌های انرژی برای صنایع بالا رفته است؛ گفت: قیمت گاز برای صنایع پتروشیمی چندین برابر شده است اما برای مساجد و غیره تغییری نداشته است و به گمان بنده افزایش قیمت بنزین امسال اجرایی نخواهد شد.

وزیر اقتصاد و امور دارایی اعلام کرد: طرح «واریز یارانه بنزین به حساب هر ایرانی» از اولویت خارج شده است.

سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و امور دارایی در رابطه با آخرین وضعیت اجرای طرح واریز یارانه بنزین به حساب هر ایرانی، گفت: به جهت اینکه در دولت چند موضوعِ تصمیم گیری اقتصادی دیگر مدنظر بود این طرح فعلاً از اولویت خارج شده است تا دولت در مورد سیاست‌های اولویت دار تصمیم گیری کند و بعد پرونده جدید باز شود؛ بنابراین فعلاً اولویت تصمیم گیری و سیاست گذاری برای این طرح وجود ندارد.

وی با اشاره به اجرای طرح یارانه بنزین به صورت پایلوت در کیش و قشم، تصریح کرد: طرح پرداخت یارانه بنزین به صورت پایلوت در کیش و قشم انجام شده و اجرای این طرح در آن مناطق متوقف نمی‌شود.

وزیر اقتصاد و امور دارایی با بیان اینکه اجرای پایلوت طرح یارانه بنزین در کیش و قشم از آن جهت بود که مشکلات فنی این طرح احصاء شوند، گفت: در حال حاضر مشکلات فنی این طرح کاملاً شناسایی و مرتفع شدند.

خاندوزی در پایان گفت: باز پرداخت یارانه بنزین به بخش‌های فاقد خودرو در جزیره کیش هم انجام شده است اما به دلیل اینکه این طرح فعلاً در دستور کار توسعه نیست اجازه دهید هر زمانی که در مورد این موضوع تصمیم گیری شد جزئیات آن مطرح شود.

معضل تشکیل صف‌های طولانی سوخت در جایگاه‌های عرضه و انتظار بعضاً ساعتی مردم در این صفوف این روزها به اوج رسیده و مردم را با مشکل جدی مواجه کرده است.

جزئیات جدید قیمت بنزین

هادی بیگی‌نژاد در حاشیه بازدید از رویداد هم‌افزایی مدیریت ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا شایعات افزایش قیمت گازوئیل و ‌بنزین ‌صحت دارد، اظهار داشت:‌ این شایعه را بارها دولت و مجموعه وزارت نفت ‌تکذیب کرده‌اند و قطعا هیچگونه افزایش نرخ بنزین، نفت و گازوئیل ‌در دستور کار ‌قرار ندارد.

وی این شایعات را توطئه دشمنان برای سلب آسایش مردم ایران دانست و افزود: شایعه افزایش قیمت بنزین، موضوعی است که فقط در دولت سیزدهم بارها مطرح شده است. با علم به اینکه بنزین یک کالای استراتژیک و مهم برای جامعه است، هر بار عده‌ای با هدف برانگیختن باور مخاطبان و همچنین تشویش اذهان و روحیه اجتماع، اخبار کذبی در مورد افزایش قیمت بنزین مطرح می‌کنند؛ در حالی که نه در دولت و نه در مجلس شورای اسلامی هیچ طرحی در خصوص افزایش قیمت سوخت در دست بررسی نیست. حتی بارها مقامات کشور اعلام کرده‌اند که قیمت بنزین در سال جاری یعنی سال ۱۴۰۱تغییری نخواهد داشت.

آنچه دیگران می خوانند